Saltu al enhavo

Kosmonaŭto: Malsamoj inter versioj

El Vikipedio, la libera enciklopedio
[kontrolita revizio][atendante kontrolon]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
KuBOT (diskuto | kontribuoj)
e Roboto unuecigis titolon de lastaj sekcioj
e P:KV (#064)
 
(22 mezaj versioj de 14 uzantoj ne montriĝas)
Linio 1: Linio 1:
[[Dosiero:Kosmonaŭto.jpg|thumb|right|300px|Kosmonaŭto super la tero.]]
[[Dosiero:Bruce McCandless II during EVA in 1984.jpg|eta|dekstra|300px|Kosmonaŭto Bruce McCandless II super la [[Tero]], la 11-an de februaro 1984.]]


'''Kosmonaŭto''' (devenas de la greka ''kosmos (κόσμος)'' ("[[kosmo]]" aŭ "[[universo]]"), kaj ''nautes (ναύτης)'' ("navigisto") estas homo, kiu faras flugojn en la ekstertera [[spaco]], aŭ '''[[kosmo]]'''. La unua kosmonaŭto estis [[Jurij Gagarin]] ([[1961]]).
'''Kosmonaŭto''' au '''astronaŭto''' estas homo, kiu faras flugojn en la [[Ekstertero|ekstertera]] [[kosmo]]. La unua kosmonaŭto estis [[Jurij Gagarin]] ([[1961]]).


[[Sovetunio]] kaj nun [[Rusio]] ruslingve uzas la vorton ''космонавт'' ("kosmonavt") de la greka ''κόσμος'' ("kosmos", [[universo]]), kaj ''ναύτης'' ("nautes", navigisto); [[Usono]] elektis la terminon ''astronaut'', de la greka ''ἄστρον'' ("astron", [[stelo]]).
Kiam komenciĝis la vetkurado en spaco dum la [[malvarma milito]], [[Sovetunio]] uzis la vorton "kosmonaŭto" kaj [[Usono]] "astronaŭto". Krome, diferencaj aliaj nacioj emas uzi siajn proprajn vortojn.
Ekzistas, ekzemple, [[Ĉinio|ĉina]] varianto "tajkonaŭto", aperinta el ĉina vorto "taikong" (spaco).
La unua tajkonaŭto estis [[Yang Liwei]], lanĉita en la 2003-a jaro. Poste ĉinoj lanĉis pluajn 2 [[kosmoŝipo]]jn, en la lasta kosmoŝipo estis unua taŭkonaŭtino.
[[Eŭropo|Eŭropanoj]] preferas la ĝermon "spaconaŭto", sed ankoraŭ neniu spaconaŭto lanĉitas per eŭropa [[raketo]]. [[Rusio|Rusoj]] daŭras uzi la sovetan varianton.


== Gravaj eventoj ==
La unua kosmonaŭtino estas [[Valentina Tereŝkova]] (1963).
{| class="wikitable"
|+
!Lando
!Nomo
!Dato
!Priskribo
|-
|Sovetunio
|Jurij Gagarin
|la 12-an de aprilo 1961
|Unua homo en la Spaco.
|-
|Usono
|Alan B. Shepard Jr.
|la 5-an de majo 1961
|Dua homo en la Spaco; unua usonano en la Spaco.
|-
|Sovetunio
|Valentina Tereŝkova
|la 16-an de junio 1963
|Unua virino en la Spaco.
|-
|Usono
|Dennis Tito
|la 28-an de aprilo 2001
|Unua kosmoturisto.
|}


== Famaj kosmonaŭtoj ==
== Famaj kosmonaŭtoj ==
{{Div col|cols = 3}}
* [[Buzz Aldrin]]
* [[Buzz Aldrin]]
* [[William A. Anders]]
* [[William A. Anders]]
* [[Neil Armstrong]]
* [[Neil Armstrong]]
* [[Frank Borman]]
* [[Frank Borman]]
* [[Michael Collins]]
* [[Michael Collins (kosmonaŭto)|Michael Collins]]
* [[Jurij Aleksejeviĉ Gagarin|Jurij Gagarin]]
* [[Mirosław Hermaszewski]] * [[James Irwin]]
* [[Vladimir Komarov]]
* [[Valerij Poljakov]]
* [[Pavel Popoviĉ]]
* [[Pavel Popoviĉ]]
* [[David Scott]]
* [[German Stepanoviĉ Titov|German Titov]]
* [[German Stepanoviĉ Titov|German Titov]]
{{Div col end}}


== Eksteraj ligiloj ==
== Eksteraj ligiloj ==
* [http://kosmonaŭtiko.atspace.com/Personoj.htm Biografioj de rusaj kosmonaŭtoj en E-o]
* [http://kosmonauxtiko.narod.ru/Personoj.htm Biografioj de rusaj kosmonaŭtoj en E-o]
* [https://www.nasa.gov/hrp/bodyinspace La Homa Korpo en Spaco (angle)]
<br clear=all>
{{-}}
{{projektoj|commonscat=Astronauts}}
{{Projektoj|commonscat=Astronauts}}


[[Kategorio:Kosmonaŭtoj| ]]
[[Kategorio:Kosmonaŭtoj| ]]
[[Kategorio:Kosmoesploro|KOSMONAUTO]]
[[Kategorio:Kosmoesploro|KOSMONAUTO]]
[[Kategorio:Profesioj]]
[[Kategorio:Profesioj]]

[[af:Ruimtevaarder]]
[[ar:رائد فضاء]]
[[ast:Astronauta]]
[[az:Kosmonavt]]
[[be:Касманаўт]]
[[bg:Космонавт]]
[[bn:নভোচারী]]
[[br:Astraer]]
[[bs:Astronaut]]
[[ca:Astronauta]]
[[cs:Kosmonaut]]
[[cv:Космонавт]]
[[cy:Gofodwr]]
[[da:Astronaut]]
[[de:Raumfahrer]]
[[el:Αστροναύτης]]
[[en:Astronaut]]
[[es:Astronauta]]
[[et:Kosmonaut]]
[[eu:Astronauta]]
[[fa:فضانورد]]
[[fi:Astronautti]]
[[fiu-vro:Ilmaruumilindaja]]
[[fr:Astronaute]]
[[fy:Romtefarder]]
[[ga:Spásaire]]
[[gl:Astronauta]]
[[he:טייס חלל]]
[[hr:Astronaut]]
[[hu:Űrhajós]]
[[hy:Տիեզերագնաց]]
[[ia:Astronauta]]
[[id:Antariksawan]]
[[io:Astronauto]]
[[is:Geimfari]]
[[it:Astronauta]]
[[ja:宇宙飛行士]]
[[jv:Astronot]]
[[ka:კოსმონავტი]]
[[kk:Ғарышкер]]
[[kn:ಗಗನಯಾತ್ರಿ]]
[[ko:우주비행사]]
[[ku:Astronot]]
[[ky:Космонавт]]
[[la:Astronauta]]
[[lb:Raumfuerer]]
[[lo:ນັກອາວະກາດ]]
[[lt:Astronautas]]
[[lv:Kosmonauts]]
[[mr:अंतराळयात्री]]
[[ms:Angkasawan]]
[[nds:Astronaut]]
[[nl:Ruimtevaarder]]
[[nn:Romfarar]]
[[no:Romfarer]]
[[nv:Wótáahgoo ałnaaʼáłtʼahiʼ]]
[[oc:Astronauta]]
[[pl:Astronauta]]
[[pt:Astronauta]]
[[ro:Astronaut]]
[[ru:Космонавт]]
[[sah:Космонаавт]]
[[scn:Astrunàuta]]
[[simple:Astronaut]]
[[sk:Kozmonaut]]
[[sl:Astronavt]]
[[sr:Космонаут]]
[[stq:Ruumtefierder]]
[[sv:Rymdfarare]]
[[sw:Mwanaanga]]
[[ta:விண்ணோடி]]
[[te:వ్యోమగామి]]
[[tg:Кайҳоннавард]]
[[th:นักบินอวกาศ]]
[[tl:Astronota]]
[[tr:Astronot]]
[[uk:Космонавт]]
[[ur:خلانورد]]
[[uz:Fazogir]]
[[vi:Nhà du hành vũ trụ]]
[[xmf:ასტრონავტი]]
[[zh:宇航员]]
[[zh-yue:太空人]]

Nuna versio ekde 18:12, 5 jan. 2024

Kosmonaŭto Bruce McCandless II super la Tero, la 11-an de februaro 1984.

Kosmonaŭto au astronaŭto estas homo, kiu faras flugojn en la ekstertera kosmo. La unua kosmonaŭto estis Jurij Gagarin (1961).

Sovetunio kaj nun Rusio ruslingve uzas la vorton космонавт ("kosmonavt") de la greka κόσμος ("kosmos", universo), kaj ναύτης ("nautes", navigisto); Usono elektis la terminon astronaut, de la greka ἄστρον ("astron", stelo).

Gravaj eventoj

[redakti | redakti fonton]
Lando Nomo Dato Priskribo
Sovetunio Jurij Gagarin la 12-an de aprilo 1961 Unua homo en la Spaco.
Usono Alan B. Shepard Jr. la 5-an de majo 1961 Dua homo en la Spaco; unua usonano en la Spaco.
Sovetunio Valentina Tereŝkova la 16-an de junio 1963 Unua virino en la Spaco.
Usono Dennis Tito la 28-an de aprilo 2001 Unua kosmoturisto.

Famaj kosmonaŭtoj

[redakti | redakti fonton]

Eksteraj ligiloj

[redakti | redakti fonton]