Provinsjes fan Sweden
De provinsjes fan Sweden (Sweedsk: Sveriges l�n) foarmje de heechste regionale bestjoerslaach fan it l�n. Der binne hjoeddedei 21 provinsjes dy't elts in eigen bestjoer (l�nsstyrelse) mei in g�verneur (landsh�vding) hawwe. Dizze provinsjebestjoeren funksjonearje as nasjonale autoriteiten dy't tafersjoch h�lde op de gemeenten, en politike doelen mei it regear ko�rdinearje.
L�n | Koade | Oerfl. (km�) | Befolking (2005) | Haadst�d | S�nt |
---|---|---|---|---|---|
Blekinge l�n | K | 2.941 | 150.696 | Karlskrona | 1683 |
Dalarnas l�n | W | 28.194 | 275.755 | Falun | 1997 |
G�vleborgs l�n | X | 18.191 | 275.994 | G�vle | 1762 |
Gotlands l�n | I | 3.140 | 57.488 | Visby | 1678 (?) |
Hallands l�n | N | 5.454 | 285.868 | Halmstad | 1719 |
J�mtlands l�n | Z | 49.443 | 127.028 | �stersund | 1810 |
J�nk�pings l�n | F | 10.475 | 330.179 | J�nk�ping | 1687 |
Kalmar l�n | H | 11.171 | 233.944 | Kalmar | 1634 |
Kronobergs l�n | G | 8.458 | 178.443 | V�xj� | 1674 |
Norrbottens l�n | BD | 98.911 | 251.740 | Lule� | 1810 |
�rebro l�n | T | 8.517 | 274.121 | �rebro | 1634 |
�sterg�tlands l�n | E | 10.562 | 416.303 | Link�ping | 1634 (?) |
Sk�ne l�n | M | 11.027 | 1.169.464 | Malm� | 1997 |
Södermanlands län | D | 6.060 | 261.895 | Nyköping | 1634 |
Stockholms län | AB | 6.490 | 1.889.945 | Stokholm | 1714 (?) |
Uppsala län | C | 6.989 | 304.367 | Uppsala | 1634 |
Värmlands län | S | 17.583 | 273.288 | Karlstad | 1779 |
Västerbottens län | AC | 55.432 | 257.652 | Umeå | 1638 |
Västernorrlands län | Y | 21.678 | 243.736 | Härnösand | 1762 |
Västmanlands län | U | 6.302 | 261.391 | Västerås | 1634 |
Västra Götalands län | O | 23.942 | 1.528.455 | Göteborg | 1998 |
De 21 provinsjes binne fierder opdield yn 290 gemeenten.
Skiednis
[bewurkje seksje | boarne bewurkje]De provinsjes waarden yn 1634 op inisjatyf fan greve Axel Oxenstierna oprjochte, om de Sweedske lânskippen te ferfangen, mei it doel in modernere bestjoersyndieling te skeppen.
De grutste wiziging wie der nei de Finske Oarloch (1808-1809), doe't Sweden twongen waard om de eastlike greefskippen oan Ruslân ôf te stean as gefolch fan de Frede fan Fredrikshamn (1809). Dochs wurdt it systeem nei goed 370 jier noch hieltyd brûkt.