Saltar ao contido

Xiongnu: Diferenzas entre revisións

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
Contido eliminado Contido engadido
Breobot (conversa | contribucións)
m Reemplazos con Replacer: «kirguiso»
Vanicorps (conversa | contribucións)
Nome chinés
 
Liña 1: Liña 1:
[[File:XiongnuMap.png|thumb|300x300px|Territorio dos Xiongnu a mediados do [[século -III]]]]
[[File:XiongnuMap.png|thumb|300x300px|Territorio dos Xiongnu a mediados do [[século -III]]]]


Os '''xiongnu''' ( {{Lang-zh|匈奴}} ) foron [[Nómade|nómades]] que viviron ao norte de [[China (rexión)|China]] desde aproximadamente o [[Século -III|século III a.C]] até o [[460]] d.C.
Os '''xiongnu''' ([[chinés tradicional]] e [[Simplificación da escritura chinesa|simplificado]]: 匈奴; ''[[pinyin]]'': Xiōngnú; [[Wade-Giles]]: Hsiung<sup>1</sup>-nu<sup>2</sup>) foron [[Nómade|nómades]] que viviron ao norte de [[China (rexión)|China]] desde aproximadamente o [[Século -III|século III a.C]] até o [[460]] d.C.


== Historia ==
== Historia ==

Revisión actual feita o 21 de marzo de 2024 ás 14:36

Territorio dos Xiongnu a mediados do século -III

Os xiongnu (chinés tradicional e simplificado: 匈奴; pinyin: Xiōngnú; Wade-Giles: Hsiung1-nu2) foron nómades que viviron ao norte de China desde aproximadamente o século III a.C até o 460 d.C.

Conflitividade coa China

[editar | editar a fonte]

As súas terras eran moi infértiles, polo que tentaron atacar a China moitas veces. Como iso era moi irritante para os chineses, o primeiro emperador da China (Qin Shi Huang) constru�u a Gran Muralla Chinesa entre 214 e 206 a.C. para mantelos f�ra. Alg�ns emperadores da dinast�a Han tentaron deter as guerras e establecer relaci�ns amistosas con eles, pero mesmo as� trataron de atacar as fronteiras chinesas.

Ao principio, cr�ase que estaban relacionados cos hunos, e actualmente moitas persoas a�nda cren isto. Antigamente, as tribos n�mades viaxaban a mi�do e viv�an xuntas, incluso as tribos que falaban idiomas diferentes. Ao redor dos 60 a. C., houbo unha loita polo poder e os xiongnu separ�ronse en cinco tribos m�is pequenas.

No 202, o l�der dos xiongnu do sur rendeuse ao primeiro ministro Cao Cao da dinast�a Han.

Agora forman parte do pobo mongol e alg�ns deles emigraron a China.

Alianzas matrimoniais e consecuencias

[editar | editar a fonte]

A dinast�a Han enviou ao longo da historia en varias ocasi�ns mulleres falsamente nomeadas como princesas e como emparentadas coa familia imperial Han cando practicaban alianzas matrimoniais Heqin cos xiongnu.[1]

Os xiongnu tam�n practicaban alianzas matrimoniais con oficiais e funcionarios Han. Por exemplo, a irm� m�is vella dos Chanyu (o gobernante xiongnu) estaba casada co xeneral xiongnu Zhao Xin, o marqu�s de Xi que estaba ao servizo da dinast�a Han. A filla do Qiedihou Chanyu estaba casada co xeneral chin�s Han Li Ling despois de que este se rendese e desertase.[2] [3][4][5]Os Yenisei Kirghiz Khagan afirmaron descender de Li Ling.[6] Outro xeneral chin�s Han que desertou aos Xiongnu foi Li Guangli, que tam�n casou cunha filla dos Chanyu.[7] O diplom�tico chin�s Han Su Wu casou cunha muller xiongnu ofrecida por Li Ling cando foi arrestado e levado cativo.[8] O explorador chin�s Han Zhang Qian casou cunha muller xiongnu e tivo un fillo con ela cando foi levado cativo polos xiongnu. O emperador Han Wudi enviou ao explorador chin�s Han Zhang Qian para explorar os misteriosos reinos do oeste e formar unha alianza co pobo Yuezhi para combater os xiongnu. Durante este tempo Zhang casou cunha muller xiongnu, que lle deu un fillo, e ga�ou a confianza do l�der xiongnu.[9][10]

Os khagans quirguisos afirmaban descender do xeneral chin�s Li Ling, neto do famoso xeneral da dinast�a Han Li Guang.[11] [12] Li Ling foi capturado polos xiongnu e desertou no século I a.C., e dado que a familia real Tang Li tamén reclamou descendencia de Li Guang, o Kirguiz Khagan foi recoñecido como membro da familia Imperial Tang. Esta relación acougou cando o khagan kirguiz Are (阿熱) invadiu o khaganato uigur e pasou a espada a Kasar Kaghan. A noticia foi levada a Chang'an polo embaixador quirguiso Zhuwu Hesu (註吾合素).

Véxase tamén

[editar | editar a fonte]

Outros artigos

[editar | editar a fonte]