Saltar ao contido

Eva

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
A versión para imprimir xa non se actualiza e pode conter erros de renderizado. Actualice os marcadores do seu navegador e empregue mellor a función de impresión propia do navegador.
Modelo:BiografíaEva

Editar o valor en Wikidata
Nome orixinal(he) חַוָּה‬
(ar) حَوَّاء‎ Editar o valor en Wikidata
Biografía
Nacemento3760 a. C. Editar o valor en Wikidata
Edén Editar o valor en Wikidata
Mortevalor descoñecido Editar o valor en Wikidata
Lugar de sepulturaTúmulo dos Patriarcas (pt) Traducir
Tumba de Eva (pt) Traducir Editar o valor en Wikidata
ResidenciaEd�n Editar o valor en Wikidata
Actividade
Ocupaci�naxudante Editar o valor en Wikidata
D�a de festividade relixiosa24 de decembro Editar o valor en Wikidata
Compa�eiro profesionalAd�n Editar o valor en Wikidata
Participou en
queda do homem (pt) Traducir Editar o valor en Wikidata
Familia
C�nxuxeAd�n Editar o valor en Wikidata
FillosLuluva, Avan, Abel, Azura, Sete, Ca�n Editar o valor en Wikidata
Paissen valor Editar o valor en Wikidata  e sen valor Editar o valor en Wikidata
Descrito pola fontePequeno Dicionario Enciclop�dico de Brockhaus e Efron
Enciclopedia B�blica de Archimandrita Nic�foro
Enciclopedia Xud�a de Brockhaus e Efron Editar o valor en Wikidata
BNE: XX919785
Eva (Durero, 1507, Museo do Prado

Eva, na mitolox�a xudaica e cristi�, � a primeira muller creada por Deus, compa�eira de Ad�n. O nome de Eva prov�n do hebreo Hauu�h (que deu o grego Eua e este o lat�n Heva), e pode significar 'dadora de vida' ou 'nai dos viventes'. Ferro Ruibal considera m�is probable que o nome estea relacionado cun nome sem�tico da serpe, que tentou a Eva.

Caracter�sticas

A historia da creaci�n de Eva, a partir dunha costela de Ad�n, est� narrada nos primeiros cap�tulos do libro do X�nese. Nun momento (X�nese 1:27-1:31) describe como creou a Ad�n e Eva [1] na tarde do sexto d�a; como os manda crecer, multiplicarse e dome�a-la terra toda xunto os peixes, as aves e as bestas.

Noutro momento (X�nese 2:7-2:24) di que o fixo despois de descansa-lo s�timo d�a e, neste caso, o texto b�blico � m�is expl�cito. Conta que Deus formou o home co po da terra e infundiulle no nariz o alento da vida e que despois o levou � xard�n do Ed�n para que o labrara e gardara. Engade que, xulgando que non era bo que o home estivese s�, decidiu darlle unha axuda, para o cal repasaron t�dolos animais viventes, �s que lle deron nome pero sen atopar ning�n que servise para axudar a Ad�n. Ent�n, Deus fixo caer sobre Ad�n un sono profundo e sacoulle unha costela, da que fixo a Eva. Cando acordou Ad�n, mostrouse satisfeito porque ela era carne da mi�a carne e p�xolle de nome Varona, porque foi feita do home.

No cap�tulo seguinte, o X�nese vai narrando a tentaci�n de Eva polo demo en forma de serpe e a tentaci�n de Ad�n por Eva, � dicir: o Pecado orixinal. � caer �mbolos dous na tentaci�n e comer da froita prohibida da �rbore do Ben e do Mal, Deus expulsoulles do Para�so e condenoulles a sufrir e traballar coa suor da s�a fronte para comer, a parir con dor [2] e anuncioulles que, � perde-la vida eterna, rematar�an morrendo [3].

Ad�n e Eva tiveron tres fillos identificados: Abel, Ca�n e, despois de morre-lo primeiro, Set. O X�nese cita que tiveron m�is fillos, pero non sab�mo-los nomes [4]. Tam�n nos d� o dato de que Ad�n morreu con 930 anos pero non nos di nada m�is de Eva.

Unha reinterpretaci�n xud�a [C�mpre referencia] do X�nese asegura que Ad�n tivo outra muller antes que Eva, chamada Lilith. Deus creouna para Ad�n pero, en vez de utilizar po, f�xoo con excrementos. Lilith non aceptou manter relaci�ns sexuais con Ad�n porque se sent�a humillada � ter que estar baixo el, sendo o seu igual, e ramatou abandon�ndoo e refuxiarse xunto � Mar Vermello, habitado polos demos, dos que pariu gran n�mero de criaturas demon�acas chamadas lilim, cubertas de pelos.

Iconograf�a

Creaci�n de Eva e o Pecado Orixinal

A imaxe de Eva, tanto no momento da creaci�n como tras pecar � come-la maz� prohibida, foi un tema recorrente na arte rom�nica e na Idade Media, pero tam�n en �pocas m�is recentes (Michelangelo, Durero, Van Eyck), ata a actualidade (Lucas Cranach, Auguste Rodin, Paul Gaugin etc.).

Na iconograf�a relixiosa adoita representarse xunto a Ad�n, cubrindo as s�as partes coas mans ou con follas de parra.

A simbolox�a da creaci�n de Eva a partir da costela de Ad�n reflicte para alg�ns remarca-la dependencia da muller e, de feito, parece deducirse da lectura do X�nese unha maior responsabilidade de Eva no pecado e, como consecuencia, un maior castigo. Como vimos, ela, ademais de traballar para comer e ter que morrer, coma Ad�n, ter� que pari-los fillos con dor e ser� dome�ada polo home.

Para San Paulo simboliza a creaci�n da Igrexa, pola semellanza coa ferida no costado de Xes�s, na cruz. Outra interpretaci�n ve na figura de Eva un precedente (unha prefiguraci�n) da Virxe Mar�a, que vir�a ser unha nova Eva.

Galer�a de imaxes

  • Ad�n e Eva, despois do pecado orixinal (miniatura do Beato de El Escorial)
    Ad�n e Eva, despois do pecado orixinal (miniatura do Beato de El Escorial)
  • Creaci�n de Eva (Pintura mural do s�culo XV na igrexa de Vittsk�vle, en Suecia)
    Creaci�n de Eva (Pintura mural do s�culo XV na igrexa de Vittsk�vle, en Suecia)
  • Creaci�n de Eva (Manuscrito de Nicolaus de Lyra)
    Creaci�n de Eva (Manuscrito de Nicolaus de Lyra)
  • Creaci�n de Eva (Michelangelo, Capela Sistina)
    Creaci�n de Eva (Michelangelo, Capela Sistina)
  • Detalle do pedestal do cruceiro do H�o (Cangas)
    Detalle do pedestal do cruceiro do H�o (Cangas)
  • Eva tentando a Ad�n (William Strang, 1899)
    Eva tentando a Ad�n (William Strang, 1899)
  • Expulsi�n de Ad�n e Eva na Fachada das Prater�as
    Expulsi�n de Ad�n e Eva na Fachada das Prater�as
  • Eva na fachada da igrexa de San Francisco (Cambados)
    Eva na fachada da igrexa de San Francisco (Cambados)
  • Fotograf�a er�tica remedando a tentaci�n de Eva (1910-1917)
    Fotograf�a er�tica remedando a tentaci�n de Eva (1910-1917)

Festa

Cel�brase o 19 de decembro. Outros calendarios m�rcana o 6 de setembro.

En Laza (Ourense) cel�brase a Festa de Eva o 3 de maio (d�a da Santa Cruz de maio).

Persoeiros co nome de Eva

Eva Longoria
A figura de Eva Perón deu lugar a varios musicais, obras de teatro e películas, entre as que destacamos Evita (1996), protagonizada por Madonna, como Evita, Antonio Banderas como Che, un cidadán anónimo arxentino, e Jonathan Pryce, como Perón.

Outros

Todo sobre Eva, película dirixida en 1950 por Joseph L. Mankiewicz e protagonizada por Bette Davis, Anne Baxter, George Sanders, Celeste Holm, Gary Merrill, Thelma Ritter e Marilyn Monroe.[5]

Premios EVA ás Mulleres da Gastronomía, creados en 2006 e promovidos pola Asociación de Mujeres Empresarias y Directivas de Navarra (AMEDNA) co obxectivo de reconoce-lo liderado das mulleres nos diferentes ámbitos da gastronomía

Notas

  1. ↑ E creou Deus o homre á súa imaxe, á imaxe de Deus creouno; home e femia creounos (Xénese 1:27).
  2. ↑ Á muller díxolle: Multiplicarei en gran maneira as dores nos teus preñazos; con dor darás a luz os fillos; e o teu desexo será para o teu home, e el dominarate a ti (Xénese 3:16).
  3. ↑ Coa suor do teu rostro comerá-lo pan ata que volvas á terra, porque dela fuches tomado; pois po es e ó po volverás (Xénese 3:19).
  4. ↑ E foron os días de Adán despois de enxendrar a Set, oitocentos anos, e enxendrou fillos e fillas (Xénese 5:4).
  5. ↑ [1]
Traído desde «https://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=Eva&oldid=6493124»