Jump to content

Uruguaji: Dallime mes rishikimesh

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
[redaktim i pashqyrtuar][Redaktim i kontrolluar]
Content deleted Content added
v roboti shtoj: rmy:Uruguay; cosmetic changes
Kultura: Rregullova kulturen
Etiketat: Redaktim nga celulari Redaktim në versionin web nga celulari
 
(36 rishikime të ndërmjetme të pashfaqur nga 19 përdorues)
Rreshti 5: Rreshti 5:


== Historia ==
== Historia ==
Urugai pas zbarkimit të parë të evropianëve (latinëve) më 1516 përkundër kund vënies së indianëve vendas u pushtua nga Spanja dhe u popullzua nga portugezët. Deri më 1811-ën ishte koloni spanjolle ndërsa më 1826 u shpall dhe u njohë si republikë sovrane. Kushtetutën e vitit 1919 e ka ndryshuar dhe ri -ndryshuar disa herë në mes të sistemit presidencial dhe kolegjial. Pas krizave shtetërore më 1973 dhe 1976-të politika e Urugait dominohet nga ushtarakët. Që nga 1984-ta mbahen zgjedhjet demokratike të presidentit dhe ato të parlamentit dhe në vitin 2000 president ishte J. Battle Ibáńez nga tabori i konservativëve.
Urugai pas zbarkimit të parë të evropianëve (latinëve) më 1516 përkundër kund vënies së indianëve vendas u pushtua nga Spanja dhe u popullzua nga portugezët. Deri më 1811-ën ishte koloni spanjolle ndërsa më 1826 u shpall dhe u njohë si republikë sovrane. Kushtetutën e vitit 1919 e ka ndryshuar dhe ri -ndryshuar disa herë në mes të sistemit presidencial dhe kolegjial. Pas krizave shtetërore më 1973 dhe 1976-të politika e Urugait dominohet nga ushtarakët. Që nga 1984-ta mbahen zgjedhje demokratike të presidentciale dhe parlamentare. vitin 2000 president ishte J. Battle Ibáńez nga tabori i konservativëve.


== Politika ==
== Politika ==
Rreshti 25: Rreshti 25:
== Kultura ==
== Kultura ==


Piktori dhe skulptori abstrakt Carlos Páez Vilaró ishte një artist i shquar uruguaian. Ai vizatoi nga Timbuktu dhe Mykonos për të krijuar veprën e tij më të njohur: shtëpinë e tij, hotelin dhe atelienë Casapueblo pranë Punta del Este . Casapueblo është një "skulpturë e jetueshme" dhe tërheq mijëra vizitorë nga e gjithë bota. Piktori i shekullit të 19-të Juan Manuel Blanes , veprat e të cilit përshkruajnë ngjarje historike, ishte artisti i parë uruguaian që fitoi njohje të gjerë. [28] Piktori post-impresionist Pedro Figariarriti famë ndërkombëtare për studimet e tij pastel të lëndëve në Montevideo dhe në fshat. Përzierja e elementeve të artit dhe natyrës, puna e arkitektit të peizazhit Leandro Silva Delgado  [ es ] ka fituar gjithashtu rëndësi ndërkombëtare. [28]
Kultura e Shtetit

Uruguai ka një industri të vogël, por në rritje të filmit, dhe filma të tillë si Whisky nga Juan Pablo Rebella dhe Pablo Stoll (2004), Los días con Ana e Marcelo Bertalmío (2000; "Ditët me Anën") dhe Paisito e Ana Díez (2008). ), rreth grushtit të shtetit ushtarak të vitit 1973, kanë fituar nderime ndërkombëtare. [


== Të tjera ==
== Të tjera ==
Rreshti 35: Rreshti 37:


== Lidhje të jashtme ==
== Lidhje të jashtme ==
* [https://web.archive.org/web/20110809113827/http://portal.gub.uy/ Uruguajan Portali Qeveritar]


{{gjeo-cung}}
{{AmerJug-Gjeo-Cung}}
{{VendeAmerikaJugore}}
{{VendeAmerikaJugore}}


Rreshti 43: Rreshti 46:
[[Kategoria:Shtete]]
[[Kategoria:Shtete]]
[[Kategoria:Uruguai]]
[[Kategoria:Uruguai]]

{{Link FA|af}}
{{Link FA|ast}}
{{Link FA|ca}}

[[ace:Uruguay]]
[[af:Uruguay]]
[[als:Uruguay]]
[[am:ኡራጓይ]]
[[an:Uruguai]]
[[ar:أوروغواي]]
[[arz:اوروجواى]]
[[ast:Uruguái]]
[[ay:Uruwayi]]
[[az:Uruqvay]]
[[bat-smg:Urugvajos]]
[[bcl:Uruguay]]
[[be:Уругвай]]
[[be-x-old:Уругвай]]
[[bg:Уругвай]]
[[bi:Uruguay]]
[[bn:উরুগুয়ে]]
[[bo:ཨུ་རུ་གུ་ཡེ།]]
[[bpy:উরুগুয়ে]]
[[br:Uruguay]]
[[bs:Urugvaj]]
[[ca:Uruguai]]
[[cbk-zam:Uruguay]]
[[ceb:Uruguay]]
[[ckb:ئوروگوای]]
[[co:Uruguay]]
[[crh:Urugvay]]
[[cs:Uruguay]]
[[cv:Уругвай]]
[[cy:Uruguay]]
[[da:Uruguay]]
[[de:Uruguay]]
[[diq:Uruguay]]
[[dsb:Uruguay]]
[[dv:އުރުގުއޭ]]
[[ee:Uruguay]]
[[el:Ουρουγουάη]]
[[en:Uruguay]]
[[eo:Urugvajo]]
[[es:Uruguay]]
[[et:Uruguay]]
[[eu:Uruguai]]
[[ext:Uruguai]]
[[fa:اروگوئه]]
[[fi:Uruguay]]
[[fiu-vro:Uruguay]]
[[fr:Uruguay]]
[[frp:Urugoayi]]
[[frr:Uruguay]]
[[fy:Urûguay]]
[[ga:Uragua]]
[[gag:Urugvay]]
[[gd:Uruguaidh]]
[[gl:Uruguai - Uruguay]]
[[gn:Uruguái]]
[[gu:ઉરુગ્વે]]
[[gv:Yn Ooraguay]]
[[hak:Vû-lâ-kûi]]
[[he:אורוגוואי]]
[[hi:उरुग्वे]]
[[hif:Uruguay]]
[[hr:Urugvaj]]
[[ht:Irigwe]]
[[hu:Uruguay]]
[[hy:Ուրուգվայ]]
[[id:Uruguay]]
[[ie:Uruguay]]
[[ilo:Uruguay]]
[[io:Uruguay]]
[[is:Úrúgvæ]]
[[it:Uruguay]]
[[ja:ウルグアイ]]
[[jbo:uruguais]]
[[jv:Uruguay]]
[[ka:ურუგვაი]]
[[kk:Уругуай]]
[[kl:Uruguay]]
[[kn:ಉರುಗ್ವೆ]]
[[ko:우루과이]]
[[ks:उरुग्वाय]]
[[ku:Ûrûguay]]
[[kw:Urugway]]
[[la:Uraquaria]]
[[lb:Uruguay]]
[[lij:Uruguay]]
[[lmo:Uruguay]]
[[ln:Ulugwai]]
[[lt:Urugvajus]]
[[lv:Urugvaja]]
[[mhr:Уругвай]]
[[mk:Уругвај]]
[[ml:ഉറുഗ്വേ]]
[[mn:Уругвай]]
[[mr:उरुग्वे]]
[[ms:Uruguay]]
[[nah:Uruguay]]
[[nds:Uruguay]]
[[ne:उरुग्वाइ]]
[[nl:Uruguay]]
[[nn:Uruguay]]
[[no:Uruguay]]
[[nov:Uruguay]]
[[nv:Táłtłʼááh Chʼosh Bitooh (Kéyah Dah Siʼánígíí)]]
[[oc:Uruguai]]
[[os:Уругвай]]
[[pag:Uruguay]]
[[pam:Uruguay]]
[[pap:Uruguay]]
[[pdc:Uruguay]]
[[pl:Urugwaj]]
[[pms:Uruguay]]
[[pnb:یوراگوۓ]]
[[pt:Uruguai]]
[[qu:Uruwayi]]
[[rm:Uruguay]]
[[rmy:Uruguay]]
[[ro:Uruguay]]
[[ru:Уругвай]]
[[rw:Irigwe]]
[[sa:उरुग्वाय]]
[[sah:Уругуай]]
[[sc:Uruguay]]
[[scn:Uruguai]]
[[sco:Uruguay]]
[[se:Uruguay]]
[[sh:Urugvaj]]
[[simple:Uruguay]]
[[sk:Uruguaj]]
[[sl:Urugvaj]]
[[so:Uruguay]]
[[sr:Уругвај]]
[[sv:Uruguay]]
[[sw:Uruguay]]
[[szl:Urůgwaj]]
[[ta:உருகுவே]]
[[tet:Uruguai]]
[[tg:Уругуай]]
[[th:ประเทศอุรุกวัย]]
[[tl:Urugway]]
[[tr:Uruguay]]
[[tt:Уругвай]]
[[ug:ئۇرۇگۋاي]]
[[uk:Уругвай]]
[[ur:یوراگوئے]]
[[vec:Uruguay]]
[[vi:Uruguay]]
[[vo:Luruguyän]]
[[wa:Ourougway (payis)]]
[[war:Uruguay]]
[[wo:Uruguwaay]]
[[wuu:乌拉圭]]
[[xal:Уругаймудин Орн]]
[[yi:אורוגוויי]]
[[yo:Uruguay]]
[[zh:乌拉圭]]
[[zh-min-nan:Uruguay]]
[[zh-yue:烏拉圭]]

Versioni aktual i datës 27 korrik 2022 01:03

República Oriental del Uruguay
Emblema - Uruguaji
Flamuri Stema
Moto Kombëtare: Libertad o Muerte
Vendndodhja - Uruguaji
Vendndodhja - Uruguaji

Uruguai është republikë pranë bregdetit lindorë të Amerikës Jugore, në veri të Rio de la Plata-ës. Zë një sipërfaqe prej rreth 175 016 km2 në të cilën banojnë diku më shumë se 3,2 milion banorë, 90% e të cilëve janë me prejardhje Evropiane. Kryeqytet i Urugait është Montevideo ndërsa gjuhë zyrtare shtetërore është spanjishtja. Sipërfaqja e Uruguait përbëhet nga rrafshnaltat valë-valë me pyje dhe në këtë hapësirë sundon një klimë me mot të ngrohtë.

Ekonominë e Uruguait në sektorin e bujqësisë e dallojnë kultivimi i gjedheve, deleve, pastaj fushat e misrit, kallamoqit, orizit, lulediellit dhe vreshtat e pemëve të ndryshme. Ndër të tjerat është e zhvilluar industria e produkteve ushqimore (posaçërisht përpunimit të mishit), industria e tekstilit dhe ajo kimike. Këtu vlen të veçohet edhe industria e transportit të jashtëm. Urugai është eksportues në disa sektorë. Kështu është i njohur për eksportimin e leshit, mishit të gjedheve, lëkurës, dhe tekstilit. Ka porta detare dhe ajrore internacionale në Montevideo.

Urugai pas zbarkimit të parë të evropianëve (latinëve) më 1516 përkundër kund vënies së indianëve vendas u pushtua nga Spanja dhe u popullzua nga portugezët. Deri më 1811-ën ishte koloni spanjolle ndërsa më 1826 u shpall dhe u njohë si republikë sovrane. Kushtetutën e vitit 1919 e ka ndryshuar dhe ri -ndryshuar disa herë në mes të sistemit presidencial dhe kolegjial. Pas krizave shtetërore më 1973 dhe 1976-të politika e Urugait dominohet nga ushtarakët. Që nga 1984-ta mbahen zgjedhje demokratike të presidentciale dhe parlamentare. Në vitin 2000 president ishte J. Battle Ibáńez nga tabori i konservativëve.

Politika e Shtetit

Gjeografia e shtetit

Ekonomia e shtetit

Demografia e shtetit

Piktori dhe skulptori abstrakt Carlos P�ez Vilar� ishte nj� artist i shquar uruguaian. Ai vizatoi nga Timbuktu dhe Mykonos p�r t� krijuar vepr�n e tij m� t� njohur: sht�pin� e tij, hotelin dhe atelien� Casapueblo pran� Punta del Este . Casapueblo �sht� nj� "skulptur� e jetueshme" dhe t�rheq mij�ra vizitor� nga e gjith� bota. Piktori i shekullit t� 19-t� Juan Manuel Blanes , veprat e t� cilit p�rshkruajn� ngjarje historike, ishte artisti i par� uruguaian q� fitoi njohje t� gjer�. [28] Piktori post-impresionist Pedro Figariarriti fam� nd�rkomb�tare p�r studimet e tij pastel t� l�nd�ve n� Montevideo dhe n� fshat. P�rzierja e elementeve t� artit dhe natyr�s, puna e arkitektit t� peizazhit Leandro Silva Delgado  [ es ] ka fituar gjithashtu r�nd�si nd�rkomb�tare. [28]

Uruguai ka nj� industri t� vog�l, por n� rritje t� filmit, dhe filma t� till� si Whisky nga Juan Pablo Rebella dhe Pablo Stoll (2004), Los d�as con Ana e Marcelo Bertalm�o (2000; "Dit�t me An�n") dhe Paisito e Ana D�ez (2008). ), rreth grushtit t� shtetit ushtarak t� vitit 1973, kan� fituar nderime nd�rkomb�tare. [

   * Telekomunikacioni
   * Transporti
   * Ushtria
   * Pushime

Lidhje t� jashtme

[Redakto | Redakto n�p�rmjet kodit]