İçeriğe atla

Trumpizm

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Donald Trump'ın seçim sloganı olan Make America Great Again yazılı Amerika Birleşik Devletleri bayrağı

Trumpizm veya Trumpçılık, 45. Amerikan Başkanı Donald Trump ile ilişkili bir siyasi ideoloji ve yönetim tarzıdır.[1]

İdeolojik köşe taşları

[değiştir | kaynağı değiştir]

Trumpizm, müesses nizam ve küreselleşme karşıtı bir milliyetçi harekettir.[2] Genellikle sağ popülizm olarak nitelendirilir.[3] Aynı zamanda güçlü liderliğe değer veren bir otoriteryenizm desteklenmektedir.[4] Bu durum ABD'nin bir dönem NATO ve Avrupa Birliği gibi müttefiklerinden uzaklaşarak Rusya'yla yakınlaşmasına neden olmuştur.[5]

Trumpizm, beyaz olmayan unsurlara karşı pek de hoşgörülü olmayan bir Amerikan Rüyası düşlüyor.[6] Bu da kimilerine göre bir tür apartheid liberalizmi yaratıyor.[3]

Trumpizm, belli yönleriye Cumhuriyetçi Parti'nin de ötesine geçmektedir. Dünyanın çeşitli yörelerinden muhafazakar akımlarla aynı temaları paylaşmaktadır.

Ekonomik açıdan Trumpizm, "America First" (Önce Amerika) sloganıyla basitçe bir yalnızcılık politikası gütmekte ve daha çok ulusal yatırımlara odaklanmaktadır.[7][8] Trumpizmi, siyasi gücün ve etkinin ekonomik duruma göre dağıtıldığı ve en çok yarar sağlayanların yüksek gelirliler olduğu bir tür plütokrasi olarak görenler de vardır.[9]

  1. ^ "Trumpism | meaning in the Cambridge English Dictionary" (İngilizce). dictionary.cambridge.org. 7 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ağustos 2020. 
  2. ^ Jack Thompson (2017). "Den Trumpismus verstehen: Die Außenpolitik des neuen amerikanischen Präsidenten". degruyter.com. doi:10.1515/sirius-2017-0026. Erişim tarihi: 18 Şubat 2021. 
  3. ^ a b Dylan Matthews (10 Aralık 2015). "I asked 5 fascism experts whether Donald Trump is a fascist. Here's what they said" (İngilizce). Vox. 2 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ağustos 2020. 
  4. ^ By Lee Drutman, Larry Diamond and Joe Goldman (15 Mart 2018). "Is Trump Giving Authoritarianism a Bad Name?" (İngilizce). nytimes.com. 15 Mart 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2021. 
  5. ^ Jeremy Diamond. "Timeline: Donald Trump's praise for Vladimir Putin". CNN. 16 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ağustos 2020. 
  6. ^ Adam Serwer. "The Nationalist's Delusion" (İngilizce). theatlantic.com. 21 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2021. 
  7. ^ John Harwood (20 Ocak 2017). "Why Trumpism May Not Endure" (İngilizce). nytimes.com. 21 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2021. 
  8. ^ Lynne Olson. "Those Angry Days: Roosevelt, Lindbergh, and America's Fight Over World War". 14 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2021. 
  9. ^ "Is Trump a fascist?" (İngilizce). The Indy. 13 Mayıs 2017. 4 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ağustos 2020.