پرش به محتوا

درگاه:روسیه

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد


درگاه روسیه


پرچم روسیه
پرچم روسیه


پرچم روسیه

نشان ملی روسیه
نشان ملی روسیه

نشان ملی روسیه

روسیه (به روسی: Россия، واج‌نویسی: راسیا) با نام رسمی فدراسیون روسیه (Российская Федерация، راسیسکایا فدراتسیا) پهناورترین کشور جهان است که در شمال اوراسیا قرار دارد. این کشور در آسیای شمالی و اروپای خاوری واقع است و با اقیانوس آرام شمالی و اقیانوس منجمد شمالی؛ و نیز با دریای خزر، دریای سیاه، و دریای بالتیک مرز آبی دارد. روسیه با ۱۴ کشور آسیایی و اروپایی مرز زمینی دارد و با کشورهای پیرامون دریای برینگ، دریای ژاپن، دریای خزر، دریای سیاه، و دریای بالتیک ارتباط دریایی دارد.

روسیه با ۱۷٬۰۷۵٬۴۰۰ کیلومتر مربع وسعت، پهناورترین کشور جهان است. پهناوری روسیه کمتر از دو برابر مساحت کانادا یا چین یا ایالات متحده آمریکا و بیشتر از یک دوم مساحت قاره آفریقا است. این کشور در عرضهای بالای جغرافیایی واقع شده‌است و بیشتر مناطق کشور سردسیر و کم بارش است. به همین دلیل بیشتر مناطق این کشور (به ویژه سرزمین بزرگ سیبری) خالی از سکنه هستند و کشاورزی در این مناطق میسر نیست. پایتخت روسیه شهر مسکو است که در باختر و بخش اروپایی کشور است و بزرگترین شهر اروپا است.

روسیه با حدود ۱۴۴/۵ میلیون نفر (در سال ۲۰۱۷) جمعیت نهمین کشور پرجمعیت دنیاست. تراکم جمعیت روسیه ۸٫۴ نفر در هر کیلومتر مربع است که از پایینترین نرخهای تراکم جمعیت در جهان است. همچنین نرخ رشد جمعیت در این کشور منفی است. بیشتر جمعیت روسیه در غرب این کشور (بخش اروپایی) زندگی می‌کنند. بر اساس سرشماری سال ۲۰۱۰ حدود ۸۱ درصد از مردم این کشور از قومیت روس هستند. در مجموع ۱۶۰ گروه قومی در این کشور زندگی می‌کنند. تاتارها ۳٫۹ درصد جمعیت روسیه را تشکیل می‌دهند و بزرگترین اقلیت قومی این کشور محسوب می‌شوند. اقوام اوکراینی، چوواش، باشقیر، چچنی، و ارمنی نیز هر یک بیش از یک میلیون نفر جمعیت دارند و آوارهای قفقازی، بلاروسی‌ها، آسی‌ها، آذربایجانی‌ها و قزاق‌ها از دیگر اقوام پرجمعیت روسیه هستند.

نوشتار برگزیده

آنتون پاولوویچ چِخوف (به روسی: Анто́н Па́влович Че́хов) ‏ (۲۹ ژانویه ۱۸۶۰ - ۱۵ ژوئیه ۱۹۰۴) داستان‌نویس و نمایش‌نامه‌نویس برجستهٔ روس است. هر چند چخوف زندگی کوتاهی داشت و همین زندگی کوتاه همراه با بیماری بود اما بیش از ۷۰۰ اثر ادبی آفرید.
ادامه...

زندگی‌نامه برگزیده

الکسی آرخیپوویچ لئونوف (به روسی: Алексей Архипович Леонов) کیهان‌نورد روسی و متولد ۳۰ مه ۱۹۳۴ (۹ خرداد ۱۳۱۳) نخستین انسانی است که اقدام به راهپیمایی فضایی کرده است.

الکسی لئونوف فضانورد و تیمسار بازنشسته نیروی هوایی روسیهشوروی سابق) است. وی در کنار فضانوردی به هنر نقاشی هم اشتغال داشته و عضو فرهنگستان هنری روسیه است. لئونوف در تمام ماموریت‌های فضایی‌اش، به همراه خود مداد رنگی و مداد شمعی به مدار زمین می‌برده و صحنه‌هایی را که از فضاپیما می‌دیده نقاشی می‌کرده است.

الکسی لئونوف در دو ماموریت تاریخی شرکت داشته است: در ماموریت واسخود-۲ نخستین راهپیمایی فضایی را انجام داد و در پروژه آزمایشی آپولو-سایوز در نخستین همکاری بین‌المللی فضایی نقش موثری ایفا کرد. وی پس از انجام ماموریت‌های فضایی‌اش، از سال ۱۹۷۶ فرماندهی گروه کیهان‌نوردان شوروی و پس از آن روسیه، مدیریت مرکز آموزش فضانوردان گاگارین، و ویراستاری گاهنامه فضانوردی نپتون را به عهده گرفت. آلکسی لئونوف در سال ۱۹۹۱ بازنشسته شد.
ادامه...

فرهنگ و هنر

کالینکا (به روسی: Калинка) از مشهورترین آهنگ‌های روسی است. این آهنگ در سال ۱۸۶۰ توسط ایوان پتروویچ لارینوف تنظیم شد و برای اولین بار در شهر ساراتوف روسیه اجرا شد.

اقتصاد

گازپروم، (به روسی: Газпром) (به انگلیسی: Gazprom) شرکت نفت و گاز روسی است. این شرکت، بزرگترین تولیدکننده گاز طبیعی و یکی از بزرگترین شرکت‌های جهان می‌باشد.

در بین شرکت‌های گازی، شرکت روسی گازپروم، به واسطه ذخایر گازی و در اختیار داشتن بیش از ۱۵۲٫۲۰۰ کیلومتر خط لوله گاز طبیعی، بزرگ‌ترین شبکه خطوط لوله انتقال گاز در جهان، جایگاه ویژه‌ای دارد. دفتر مرکزی شرکت گازپروم، در شهر مسکو قرار دارد.

از آنجایی که گازپروم، ۲۵٪ درصد از گاز طبیعی مورد نیاز اروپا را تامین می‌کند، لذا نبض انرژی این قاره را، در دست گرفته و به شدت در تلاش است، تا این ویژگی انحصاری را، با فشار غیرمتعارف بر رقبای خود، حفظ نماید.

شرکت گازپروم، بزرگترین شرکت روسیه به شمار می‌رود، این شرکت همچنین بزرگترین تامین‌کننده گاز طبیعی اروپا است. در سال ۲۰۰۴ گازپروم با تولید تقریبی ۹۳٪ درصد از گاز طبیعی روسیه، فروشی معادل ۳۱ $ میلیارد دلار را رقم زد. در سال ۲۰۱۱ این شرکت معادل ۵۱۳٫۲ میلیارد متر مکعب گاز تولید نمود، که این مقدار برابر ۱۷٪ درصد از تولید گاز جهان، در این سال می‌باشد. شرکت گازپروم در همین سال، معادل ۳۲٫۳ میلیون تن نفت خام و ۱۲٫۱ میلیون تن گاز مایع تولید کرده است.

ادامه...

جغرافیا

طبیعت

سیبری
سیبری

سیبری (به روسی: Сиби́рь) نام سرزمینی بسیار گسترده در بخش آسیایی روسیه است. سیبری تقریباً تمامی ناحیهٔ شمال آسیا را در بر می‌گیرد. این منطقه یک دوازدهم سطح کره زمین و ۶۰ درصد خاک اتحاد جماهیر شوروی را تشکیل می‌دهد. سیبری از رشته‌کوه اورال به سوی شرق امتداد یافته و تا اقیانوس آرام می‌رسد. از سوی شمال به اقیانوس منجمد شمالی و از جنوب به تپه‌های شمال و مرکز قزاقستان و مرزهای مغولستان و چین محدود می‌گردد. مساحت سیبری ۱۲۸۰۰۰۰۰ کیلومتر مربع است و ۴۰ میلیون نفر سکنه دارد.

تاریخ

نشان امپراتوری روسیه تزاری که از سال ۱۸۸۲ بکار می‌رفت
نشان امپراتوری روسیه تزاری که از سال ۱۸۸۲ بکار می‌رفت

امپراتوری روسیه (به روسی: Российская империя) دولتی بود که از ۲۲ اکتبر ۱۷۳۱ تا سرنگونی آن در ۲ مارس ۱۹۱۷ در جریان انقلاب روسیه بر سرکار بود. پایتخت این امپراتوری سن پترزبورگ، زبان رسمی آن روسی، و واحد پول آن روبل بود. نخستین امپراتور روسیه در این دوران پتر کبیر و آخرین آن نیکلای دوم بود. بیش از دو سده روسیه تزاری بخشی از امپراتوری مغول بود. اما در سده پانزدهم، ولایت مسکووی که ناحیه کوچکی از سرزمین روسیه امروزی را در برمی گرفت، قدرت یافت، تا حدی که مغولانِ اردوی طلایی را به مبارزه طلبید. شاهزاده هادیان، ایوان بزرگ، از پرداخت خراج به مغولها سر باز رد، فرمانروای بعدی ایوان چهارم، قلمروی ولایت مسکووی را توسعه داد. لقب او، ایوان مخوف، بیانگر این است که این نخستین تزار در تمام روسیه بود که بیشتر از او می‌ترسیدند تا اینکه دوستش داشته باشند.

شهرها

سن پترزبورگ
سن پترزبورگ

سن پترزبورگ دومین شهر بزرگ روسیه پس از مسکو می‌باشد که در منتهی‌الیه شمال‌غرب این کشور واقع شده‌است. این شهر در سال ۱۷۰۳ به دستور و با نظارت پتر کبیر ساخته شد و از آن زمان تا ۱۹۱۸ پایتخت روسیه بود. مدتی پتروگراد نام داشت. پس از واژگونی فرمانروایی تزارها به نام لنین، لنینگراد خوانده شد و با فروپاشی شوروی در این کشور به نام پیشینش بازخوانده شد. این شهر به عنوان صحنه وقوع انقلاب ۱۹۱۷ روسیه و پایگاه دفاع سرسختانه در برابر آلمان نازی در زمان جنگ جهانی دوم، از جایگاهی مهم و نقشی حیاتی در تاریخ روس‌ها برخوردار است و به مرکز فرهنگی روسیه نیز شهرت دارد.

نگاره برگزیده

سید میر محمد امیر عالم خان (۱۹۴۴ - ۱۸۸۰)، آخرین امیر بخارا پیش از چیرگی کامل حکومت اتحاد جماهیر شوروی بر منطقه ماوراءالنهر بود. با وجودی که از سال ۱۸۷۳ خانات بخارا تحت الحمایه امپراتوری روسیه قرار گرفته بود، امیر در اداره امور داخلی آزادی عمل داشت و نظام سلطنت مطلقه برقرار بود.

گفتار برگزیده

«هر کس دلش برای اتحاد جماهیر شوروی تنگ نشده است، قلب ندارد و هر که میخواهد دوباره بازگردد، مغز ندارد.»

ولادیمیر پوتین

آیا می‌دانید

رده‌ها

روسیه

نوشتارهای برگزیده

ویکی‌پروژه‌ها

آنچه می‌توانید انجام دهید

سراسرنما

موضوعات

همسایگان

روسیه در آسیای شمالی و اروپای خاوری واقع است و با اقیانوس آرام شمالی و اقیانوس منجمد شمالی؛ و نیز با دریای خزر، دریای سیاه، و دریای بالتیک مرز آبی دارد. روسیه با ۱۴ کشور آسیایی و اروپایی مرز زمینی دارد و با کشورهای پیرامون دریای برینگ، دریای ژاپن، دریای خزر، دریای سیاه، و دریای بالتیک ارتباط دریایی دارد.

همسایگان زمینی روسیه عبارتند از:

در جنوب خاور (آسیا): کره شمالی، چین، مغولستان، و قزاقستان

در جنوب باختر (قفقاز): جمهوری آذربایجان و گرجستان

در باختر (اروپا): اوکراین، بلاروس، لتونی، استونی، فنلاند، و نروژ؛ و در بخش جدامانده کالینینگراد با کشورهای لیتوانی و لهستان.

درگاه‌های وابسته

درگاه‌های اصلی
جغرافیا

در دیگر پروژه‌های ویکی‌مدیا