Bilurico escuro
| Bilurico escuro | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 T. erythropus en plumaxe non reprodutora
| |||||||||||||
| Estado de conservaci�n | |||||||||||||
 Pouco preocupante[1] | |||||||||||||
| Clasificaci�n cient�fica | |||||||||||||
| |||||||||||||
O bilurico escuro[2] ou bilurico patirrubio[3] (Tringa erythropus) � unha ave lim�cola da familia Scolopacidae. O nome do x�nero Tringa � o nome neolatino dado ao bilurico alinegro (Tringa ochropus) por Aldrovandus en 1599 baseado na palabra do grego antigo trungas, unha ave lim�cola de tma�o dun tordo, con rabadilla branca que mov�a a cola mencionado por Arist�teles. O nome espec�fico erythropus procede do antigo grego eruthros, 'vermello' e pous, 'p�'.[4]
Reprod�cese no norte de Escandinavia e norte de Asia e emigra ao sur ao Mediterr�neo, ao sur das illas brit�nicas, Francia, �frica tropical e Asia tropical para invernar. En Galicia � unha ave de paso escasa durante a �poca migratoria.[3] � unha ave errante ocasional en Australia e Norteam�rica.
Taxonom�a
[editar | editar a fonte]Foi descrita cientificamente polo zo�logo alem�n Peter Simon Pallas en 1764, que lle deu o nome de Scolopax erythropus.[5][6][7] � unha especie monot�pica, xa que non se reco�ecen subespecies.[8] Taxonomicamente, forma un grupo estreitamente unido xunto con outras especies grandes de Tringa, e as an�lises moleculares mostran que forma un clado irm�n que cont�n o Tringa melanoleuca e o Tringa totanus.[9]
Descrici�n
[editar | editar a fonte]� unha lim�cola grande que mide de 29 a 31 cm de longo (desde a punta do bico � punta da cola polas costas),[10] cunha envergadura alar de 61 a 67 cm e un peso de 121 a 205 g.[11] � negro en plumaxe reprodutora, e moi claro en inverno. Ten patas e bico vermellos co extremo negro, e mostra unha zona oval branca no dorso na zona da mitra en voo. Os xuven�s son marr�ns cincentos con finas manchas brancas pola parte superior e unhas partes inferiores claras finamente barradas. Os adultos mudan completamente entre xuño e outubro. En primavera, a plumaxe corporal muda entre marzo e maio. Os xuvenís experimentan unha muda parcial entre agosto e febreiro.[12] A súa chamada é un asubío renxente que soa como teu-it (algo parecida á chamada do carrán rosado). A chamada de alarma é un kyip-kyip-kyip.
Hábitat e distribución
[editar | editar a fonte]Reprodúcese no Ártico ao longo de gran parte de Eurasia, desde Laponia no oeste ata Chukotka no leste.[9]
Comportamento
[editar | editar a fonte]Alimentación
[editar | editar a fonte]Aliméntase de pequenos invertebrados.
Reprodución
[editar | editar a fonte]Nidifica na taiga aberta pantanosa, pon catro ovos nunha depresión que escava no chan. Para reproducirse a ave muda adquirindo unha plumaxe negra ou gris escura con manchas brancas e as patas se lle volven máis escuras.
Conservación
[editar | editar a fonte]É unha das especies ás que se lle aplica o Acordo para a Conservación de Aves Acuáticas Migratorias Africano-euroasiático (AEWA).
Notas
[editar | editar a fonte]- ↑ BirdLife International (2015). "Tringa erythropus". IUCN Red List of Threatened Species (IUCN) 2015: e.T22693207A67217485. doi:10.2305/IUCN.UK.2015-4.RLTS.T22693207A67217485.en. Consultado o 5 July 2016.
- ↑ Conde Teira, M. A. (1999). "Nomes galegos para as aves ibéricas: lista completa e comentada" (PDF). Chioglossa (A Coruña) 1: 121–138. Arquivado dende o orixinal (PDF) o 15 de marzo de 2016. Consultado o 28 de setembro de 2016.
- ↑ 3,0 3,1 Penas Patiño, Xosé M.; Pedreira López, Carlos (setembro de 2004). Guía das aves de Galicia. Ilustrado por Calros Silvar (2ª ed.). A Coruña: Baía Edicións. ISBN 84-96128-69-5.
- ↑ Jobling, James A (2010). The Helm Dictionary of Scientific Bird Names. London: Christopher Helm. pp. 150, 390. ISBN 978-1-4081-2501-4.
- ↑ Peters, James Lee (1934). Check-list of Birds of the World. Volume 2. Cambridge, Massachusetts: Harvard University Press. p. 264.
- ↑ Sherborn, C. Davies (1905). "The new species of birds in Vroeg's catalogue, 1764". Smithsonian Miscellaneous Collections 47: 332–341 [340 No.306]. Inclúe un transcrito do texto de 1764.
- ↑ Rookmaaker, L.C.; Pieters, F.F.J.M. (2000). "Birds in the sales catalogue of Adriaan Vroeg (1764) described by Pallas and Vosmaer". Contributions to Zoology 69 (4): 271–277.
- ↑ O'Brien, Crossley & Karlson 2006, p. 357
- ↑ 9,0 9,1 Parkin & Knox 2010, p. 173
- ↑ Cramp 1977, p. 3
- ↑ O'Brien, Crossley & Karlson 2006, p. 254
- ↑ RSPB Handbook of British Birds (2014). UK ISBN 978-1-4729-0647-2.
Véxase tamén
[editar | editar a fonte] |
Commons ten máis contidos multimedia sobre: Bilurico escuro |
 |
Wikispecies posúe unha páxina sobre: Bilurico escuro |
Bibliografía
[editar | editar a fonte]- Cramp, Stanley, ed. (1977). Handbook of the Birds of Europe, the Middle East and North Africa: Birds of the Western Palearctic. Volume 1, Ostrich to Ducks. Oxford University Press. ISBN 0-19-857358-8.
- O'Brien, Michael; Crossley, Richard; Karlson, Kevin (2006). The Shorebird Guide. New York, NY: Houghton Mifflin. ISBN 0-618-43294-9.
- Parkin, David T.; Knox, Alan G. (2010). The Status of Birds in Britain and Ireland. London, UK: Christopher Helm. ISBN 978-1-4081-2500-7.
- Pereira, S.L.; Baker, A.J. (2005). "Multiple Gene Evidence for Parallel Evolution and Retention of Ancestral Morphological States in the Shanks (Charadriiformes: Scolopacidae)". Condor 107 (3): 514–526. doi:10.1650/0010-5422(2005)107[0514:MGEFPE]2.0.CO;2.
Ligazóns externas
[editar | editar a fonte]- Folla de datos de BirdLife species para Tringa erythropus
- {{{2}}} en Avibase
- Vídeos, fotos, e sons de Bilurico escuro na Internet Bird Collection
- Galería de fotos de Bilurico escuro en VIREO (Universidade de Drexel)
- Mapa interactivo da área de distribución de Tringa erythropus en IUCN Red List maps
- Tringa-erythropus - Gravacións de sons de Spotted redshank en Xeno-canto.
- Tringa erythropus en Flickr: Field Guide Birds of the World
