Citoplasma

O citoplasma � unha parte da c�lula presente tanto en c�lulas procariotas coma eucariotas. Na c�lula procariota � a parte que se encontra dentro da membrana plasm�tica, e na c�lula eucariota � a parte que se encontra entre o n�cleo celular e a membrana.^[1] Tr�tase dunha emulsi�n coloidal moi fina de aspecto granuloso, o citosol ou hialoplasma, en medio da cal se atopa unha rede de filamentos proteicos que forman o citoesqueleto e unha diversidade de org�nulos celulares con diferentes funci�ns.^[2]

A s�a funci�n � conter os org�nulos celulares e contribu�r aos movementos da c�lula. O citosol � o lugar onde se producen moitos dos procesos metab�licos da c�lula.

O citoplasma �s veces est� dividido nunha rexi�n externa xelatinosa, pr�xima � membrana e implicada no movemento celular, que se denomina ectoplasma, e unha parte interna m�is flu�da, que recibe o nome de endoplasma, que � onde se atopan a maior�a dos org�nulos.^[3] No citoplasma est�n disoltos os diversos nutrientes que conseguiron atravesar a membrana celular.

Gran parte do citoplasma das c�lulas eucariotas est� ocupado por un ret�culo de membranas co�ecido como ret�culo endoplasm�tico (liso e rugoso), as cales serven de superficie de traballo para moitas das actividades celulares bioqu�micas, polo que � m�is grande nas c�lulas con maior actividade de exportaci�n de substancias f�ra da c�lula. Este ret�culo non existe nas c�lulas procariotas.^[4].

Citoesqueleto

Artigo principal: citoesqueleto.

No citoplasma existe unha rede de filamentos proteicos que lle dan forma e organizaci�n interna � c�lula e permiten o seu movemento.^[5]

. O conxunto de todos eles constit�e o citoesqueleto. No citosqueleto distinguimos tres tipos de filamentos:

Microfilamentos ou filamentos de actina, t�picos das c�lules musculares.
Microt�bulos, que aparecen espallados polo hialoplasma ou forman estruturas m�is complexas, como o fuso acrom�tico.
Filamentos intermedios como os filamentos de queratina t�picos das c�lulas epid�rmicas.

Estas estruturas mante�en unha relaci�n coas prote�nas que as rodean e orixinan outras estruturas m�is complexas e estables. Tam�n son as encargadas do movemento celular.

Citosol

Artigo principal: citosol.

O citosol def�nese como a parte do citoplasma que queda como sobrenadante despois de centrifugar un extracto celular a 150.000 g durante unha hora.^[6] Est� formado por unha soluci�n l�quida denominada hialoplasma ou citosol,^[7] onde se atopan os diferentes org�nulos. � un material acuoso, unha soluci�n ou suspensi�n de biomol�culas vitais m�biles. Moitos procesos bioqu�micos, inclu�ndo a glic�lise, te�en lugar no citosol.

Nunha c�lula eucariota pode ocupar dun 50% a un 80% do volume total da c�lula. Componse aproximadamente dun 70% de auga mentres que o resto dos seus compo�entes son mol�culas que forman unha disoluci�n coloidal. Estas mol�culas adoitan ser macromol�culas.

Ao ser un l�quido acuoso, o citosol non ten forma ou estrutura estables, ben que transitoriamente, pode adquirir dous tipos de formas:

Unha forma con consistencia de xel.
Un coloide, de consistencia flu�da ou sol.

Os cambios na forma do citosol son debidos �s necesidades temporais metab�licas da c�lula, e te�en un papel importante na locomoci�n celular.^[5]

Org�nulos

Artigo principal: org�nulo.

No citoplasma aparecen diversas formaci�ns chamadas org�nulos, cada unha cunha funci�n espec�fica. O citoplasma conten unha parte do xenoma do organismo, porque, a�nda que a maior�a do xenoma se encontra no n�cleo, alg�ns org�nulos, como as mitocondrias e cloroplastos, te�en unha certa cantidade de ADN.^[8]^[9] Alg�ns dos org�nulos celulares son extensos sistemas de membranas, outros te�en forma vesicular e son pequenos, outros carecen de membrana. As c�lulas bacterianas son as que menos org�nulos te�en, xa que xeralmente carecen de sistemas membranosos dentro do citoplasma, pero te�en ribosomas. Alg�ns org�nulos son caracter�sticos da c�lula vexetal (plastos) ou da animal (centr�olos). Xunto aos org�nulos, no citoplasma atopamos diversas ves�culas e inclusi�ns (gr�nulos de substancias almacenadas).

Os principais org�nulos son: mitocondrias, cloroplastos, ret�culo endoplasm�tico, aparato de Golgi, lisosomas, peroxisomas, centríolos, vacúolos e ribosomas.

Notas

↑ Foz i Sala, M.; Llauradó i Miret, E. i Ramis i Coris, J. (coordinadores) (2010). "Entrada "citoplasma"". Diccionari Enciclopèdic de Medicina. Enciclopèdia Catalana. Arquivado dende o orixinal o 24-09-2015. Consultado o 11-01-2010.
↑ van Zon A, Mossink MH, Scheper RJ, Sonneveld P, Wiemer EA (2003). "The vault complex". Cell. Mol. Life Sci. 60 (9): 1828–37. PMID 14523546. doi:10.1007/s00018-003-3030-y.
↑ Nicolás Gillarim A.; Rodolfo Malpartida A.; Gillari Cés P.; Mónica Pastore P.; Fernando Papa Baumgärtner G. i M. Bertona A. (coordinadores) (2007). "Letra E". Diccionario Ecológico. Ambiente Ecológico. Consultado o 11-01-2010. ISSN 1668-3358
↑ Andres, Mario (2007). "Membrana citoplasmática". Monografias.com. Consultado o 26-10-2007.
↑ ^5,0 ^5,1 "La célula, estructura y fisiología" (PDF). Consejería de Educación. Goberno de Canarias. Arquivado dende o orixinal (PDF) o 02-12-2006. Consultado o 26-10-2007.
↑ Horton, R.; Moran, L. A.; Scrimgeour, G.; Perry, M. i Rawn, D. (2005). Principles of Biochemistry (en inglés) (4a edición ed.). Prentice Hall. pp. pàg. 3. ISBN 978-0131453067.
↑ Foz i Sala, M.; Llauradó i Miret, E. i Ramis i Coris, J. (coordinadores) (2010). "Entrada "Citosol"". Diccionari Enciclopèdic de Medicina. Enciclopèdia Catalana. Arquivado dende o orixinal o 18-10-2019. Consultado o 11-01-2010.
↑ J.S. Raisman i Ana M. González. "El genoma extranuclear". Hipertextos del Área de Biología. Facultad de Agroindustrias. Arquivado dende o orixinal o 20-10-2007. Consultado o 26-10-2007.
↑ "Cloroplastos". Biología. soko.com.ar. 2007. Arquivado dende o orixinal o 15-07-2010. Consultado o 26-10-2007.

Véxase tamén

Bibliografía

Glenn i Susan Toole (1999). Biology for Advanced Level. Cheltenham: Stanley Thornes Publishers Ltd. ISBN 0-7487-3957-2.
C. J. Clegg i D. G. Mackean (2000). Advanced Biology: Principles and Applications. Cheltenham: Stanley Thornes Publishers Ltd. ISBN 978-0-7195-7670-6.
ALBERTS, Bruce i cols. Biologia molecular de la cèl·lula. Trad. de Mercè Durfort i Coll i Miquel Llobera i Sande. Barcelona: Ediciones Omega, S.A., 1994. 1376 pàg. ISBN 84-282-0927-8

Outros artigos

Ciclose

Ligazóns externas

Biología.edu - Citoplasma (en castelán)
Encyclopaedia britannica - Cytoplasm (en inglés)

[1] Foz i Sala, M.; Llauradó i Miret, E. i Ramis i Coris, J. (coordinadores) (2010). "Entrada "citoplasma"". Diccionari Enciclopèdic de Medicina. Enciclopèdia Catalana. Arquivado dende o orixinal o 24-09-2015. Consultado o 11-01-2010.

[2] van Zon A, Mossink MH, Scheper RJ, Sonneveld P, Wiemer EA (2003). "The vault complex". Cell. Mol. Life Sci. 60 (9): 1828–37. PMID 14523546. doi:10.1007/s00018-003-3030-y.

[3] Nicolás Gillarim A.; Rodolfo Malpartida A.; Gillari Cés P.; Mónica Pastore P.; Fernando Papa Baumgärtner G. i M. Bertona A. (coordinadores) (2007). "Letra E". Diccionario Ecológico. Ambiente Ecológico. Consultado o 11-01-2010. ISSN 1668-3358

[4] Andres, Mario (2007). "Membrana citoplasmática". Monografias.com. Consultado o 26-10-2007.

[educa-5] 5,0 ^5,1 "La célula, estructura y fisiología" (PDF). Consejería de Educación. Goberno de Canarias. Arquivado dende o orixinal (PDF) o 02-12-2006. Consultado o 26-10-2007.

[6] Horton, R.; Moran, L. A.; Scrimgeour, G.; Perry, M. i Rawn, D. (2005). Principles of Biochemistry (en inglés) (4a edición ed.). Prentice Hall. pp. pàg. 3. ISBN 978-0131453067.

[7] Foz i Sala, M.; Llauradó i Miret, E. i Ramis i Coris, J. (coordinadores) (2010). "Entrada "Citosol"". Diccionari Enciclopèdic de Medicina. Enciclopèdia Catalana. Arquivado dende o orixinal o 18-10-2019. Consultado o 11-01-2010.

[8] J.S. Raisman i Ana M. González. "El genoma extranuclear". Hipertextos del Área de Biología. Facultad de Agroindustrias. Arquivado dende o orixinal o 20-10-2007. Consultado o 26-10-2007.

[9] "Cloroplastos". Biología. soko.com.ar. 2007. Arquivado dende o orixinal o 15-07-2010. Consultado o 26-10-2007.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]