K wobsahej skočić

Kumwałd

Z Wikipedije, swobodneje encyklopedije
Kumwałd
němsce Cunewalde
Kumwałd na karće Sakskeje
Kumwałd na karće Sakskeje
DEC
Wopon
Wopon Kumwałda
Wopon Kumwałda
Zakładne daty
stat Němska Němska
zwjazkowy kraj SakskaSakska Sakska
wokrjes Budyski
wysokosć 315 metrow n.m.hł.
přestrjeń 26,65 km²
wobydlerstwo 4.537 (31. dec 2023)[1]
hustosć zasydlenja 170 wob. na km²
póstowe čisło 02733
předwólba (+49) 035877
awtowa značka BZ, BIW, HY, KM
Politika a zarjadnistwo
wjesnjanosta Thomas Martolock (CDU)
webstrona cunewalde.de
Połoženje Kumwałda w Sakskej
KartaČěskaDrježdźanyWokrjes ZhorjelcWokrjes MišnoWokrjes Sakska Šwica-Wuchodne Rudne horyWarnoćicyBudyšinNjedźichowBiskopicyPorchowChrósćicyKumwałdZemicy-TumicyDobruša-HuskaHalštrowska HolaHalštrowFrankenthalHodźijWulka DubrawaGroßharthauGroßnaundorfBudestecyWulke RědorjecyMalešecyHaselbachtalBukecyWojerecyKamjencKinsporkRakecyKubšicyŁužnicaŁutySwětłaŁazMalešecyNjebjelčicyNjeswačidłoNeukirch pola KinsporkaWjazońcaHornja HórkaOhornWóslinkOttendorf-OkrillaPančicy-KukowPołčnicaBóšicyRadebergRadworWorklecyRalbicy-RóžantRamnowŠěrachow-KorzymSmělna-PóckowyKamjencSepicyZałomSprjewiny DołSćenjowWołbramecyWachowWósporkWjelećinKulowBraniborskaPólska
Karta
51.097514.5075

Kumwałd (němsce Cunewalde) je wjes a gmejna w Hornjej Łužicy. Leži 315 m nad morskej hładźinu mjez Čornobohom a Běłobohom w hornjołužiskich horach. W Kumwałdźe nadeńdźe so najwjetša wjesna cyrkej w cyłej Němskej.

Ke gmejnje słušeja sydlišća Albert-Schweitzer-Siedlung, Bärhäuser, Frühlingsberg, Klipphausen, Nowa Wjes (Neudorf), Zieglertal kaž tež wjeski Šumbark (Schönberg), Jiłow (Halbau) a Wuhančicy-Koblica (Weigsdorf-Köblitz).

Srjedźišćo Kumwałda wot Běłoboha sem

Wjes naspomni so prěni raz w lěće 1222 jako Cunewalde a wobsteješe hišće hač do lěta 1876 z třoch politiskich gmejnow (Delni Kumwałd, Srjedźny Kumwałd a Tachantski Kumwałd). Dalša gmejna bě Horni Kumwałd, kotryž so samo hakle w lěćě 1939 zagmejnowa.[2]

Hač do druheje połojcy 17. lětstotka prědowaše so w Kumwałdskej cyrkwi tež serbsce, přetož bě serbšćina z maćeršćinu wulkeho dźěla ludnosće. Za lěto 1680 – po wotstronjenju serbskeje Božeje słužby – je znate, zo wopytachu serbscy wobydlerjo z Kumwałdu serbskorěčnu spowědź w Bukecach a Ketlicach. We 18. lětstotku přiběraše němski element dla přićehnjenja eksulantow a wužiwanje serbskeje rěče woteběraše. Posledni serbski statok přeńdźe pak hakle 1898 do wobsydstwa němskeje swójby.[3]

Gmejna słuša k sakskemu wólbnemu wokrjesej 52 (Budyšin 1) a k zwjazkowemu wólbnemu wokrjesej 156 (Budyšin I).

Kumwałdski wjesnjanosta je Thomas Martolock (CDU).

wólby wjesnjanosty
wólba wjesnjanosta namjet wuslědk (%)
2020 Thomas Martolock CDU 82,9
2013 98,5
2006 98,8
  1. Aktualne ličby wobydlerstwa po gmejnach 2023; Statistiski krajny zarjad Sakskeje
  2. Kumwałd w Digitalnym stawizniskim zapisu městnow Sakskeje (němsce)
  3. Frido Mětšk: Zur Frage der deutsch-sorbischen Sprachgrenzen des 16. Jahrhunderts im Markgraftum Oberlausitz und im Amte Stolpen. W: Lětopis, rjad B, čisło 7 (1960), LND, Budyšin 1960, str. 83–132.
 Commons: Kumwałd – Zběrka wobrazow, widejow a awdiodatajow
Z Wikipedije, swobodneje encyklopedije