Albert Einstein

	Albert Einstein
	; Albert Einstein en 1921
Naissença	14 de març de 1879; Ulm, Baden-Württemberg, Alemanha
Mòrt	18 d'abril de 1955; Princeton, Nòva Jersei, Estats Units
País d'origina	Alemanha
Distincions	Prèmi Nobel de fisica (1921); Medalha Copley (1925); Medalha Max-Planck (1929)
Signatura

Albert Einstein (Ulm, Alemanha, 14 de març de 1879 – Princeton, Estats Units, 18 d'abril de 1955) foguèt lo fisician alemand mai important del sègle XX, famós per sa Teoria de la relativitat e son guerdon del Prèmi Nobel de Fisica en 1921. Realizèt una avançada enòrma dins lo domeni de la fisica en formular sa teoria de la relativitat generala. Sas contribucions foguèron pus importantas tanben, faguèt far de progrèsses significatius amb la teoria dels quanta e la mecanica estatistica. Sa formula mai coneguda es aquela emplegada dins la Teoria de la Relativitat: E=mc²). Li decerniguèron lo Prèmi Nobel de Fisica en 1921 per son explicacion de l'efièch fotoelectric de 1905 e "per sos servicis a la Fisica Teorica". Dins la cultura populara, lo nom d'Einstein es vengut sinonim d'una intelligéncia e geni excepcionals.

Demest sas nombrosas recèrcas cal citar: l'accion capillara, sa teoria especiala de la relativitat qu'espeliguèt d'un ensag de reconciliar las leis de la mecanica amb las leis del camp electromagnetic, sa teoria de la relativitat qu'espandiguèt lo principi de relativitat per tal d'inclure la gravitacion, la cosmologia relativista, l'opalescéncia critica, los problèmas classics de la mecanica estatistica e de problèmas ligats amb la teoria dels quanta, comprenent una explicacion del movement brownian; la probabilitat de transicion atomica, l'interpretacion probabilista de la teoria dels quanta, la teoria dels quanta d'un gas monoatomic, las proprietats termicas de la lutz amb una radiacion de densitat bassa que bastiguèt las fondamentas de la teoria fotonica de la lutz, la teoria de la radiacion, que compren l'emission estimulada; la construccion d'una teoria del camp unificat, e la geometrizacion de la fisica.

Biografia

Albert Einstein nasquèt en 1879 dins la ciutat d'Ulm, qu'en aquel temps èra dins lo reiaume de Württemberg, una porcion de l'Empèri alemand dins una familha d'intellectuals. Son paire èra Hermann Einstein, engenheire e vendeire e sa maire Pauline Einstein (nascuda Koch). En 1880, la familha se mudèt a Munic, e lai lo paire e l'oncle d'Albert fondèron una companhiá sonada Elektrotechnische Fabrik J. Einstein & Cie, que fabricava de material electric basat sul corrent dirècte.

Los Einsteins èran de tradicion jusieva mas practicavan pas e aladoncas Albert anèt a una escòla primària catolica dempuèi l'edat de cinc ans e durant tres ans. Quand faguèt uèit ans, siaguèt enviat al Luitpold Gymnasium ont estudièt entrò que partiguèt d'Alemanha sèt ans pus tard.