Przejdź do zawartości

Mikołajów

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Mikołajów
Миколаїв
Ilustracja
Dom Naczelnego Wodza Floty Czarnomorskiej, obecnie muzeum budowy statków i floty
Herb Flaga
Herb Flaga
Państwo

 Ukraina

Obwód

 mikołajowski

Data założenia

1788[1]

Prawa miejskie

1789[1]

Burmistrz

Ołeksandr Sienkewycz

Powierzchnia

259,8 km²

Wysokość

53 m n.p.m.

Populacja
• liczba ludności


470 011
(1 stycznia 2022)

Nr kierunkowy

+380 512

Kod pocztowy

54000

Tablice rejestracyjne

BE

Podział miasta

4 rejony

Położenie na mapie obwodu mikołajowskiego
Mapa konturowa obwodu mikołajowskiego, blisko centrum po prawej na dole znajduje się punkt z opisem „Mikołajów”
Położenie na mapie Ukrainy
Mapa konturowa Ukrainy, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Mikołajów”
Ziemia46°58′N 32°00′E/46,966667 32,000000
Strona internetowa
Mikołajowskie Muzeum Okrętów i Floty

Mikołajów (ukr. Миколаїв, Mykołajiw; ros. Николаев, Nikołajew) – miasto w południowej części Ukrainy, ważny port i ośrodek przemysłu stoczniowego, położone nad Bohem niedaleko jego ujścia do Morza Czarnego, nieco na północ od miasta do Bohu wpada rzeka Inguł. Stolica obwodu mikołajowskiego. Na początku 2020 roku, z liczbą mieszkańców wynoszącą około 480 tys., Mikołajów zajmował dziewiąte miejsce wśród najludniejszych ukraińskich miast[potrzebny przypis].

Historia

[edytuj | edytuj kod]

W 1399 r. w południowej części współczesnego miasta — Wytowce, wielki książę litewski Witold wybudował tu zamek (twierdzę) Wytowce i urząd celny do kontroli handlu z Tatarami krymskimi.

Założony przez Rosjan w 1789 r. jako twierdza. Od tego czasu aż do rozpadu ZSRR znany był pod swoją rosyjską nazwą Nikołajew (Николаев). W 1788 początek portu rzecznego i budowa pierwszych doków, potem port morski. Od 1802 stolica guberni. W XIX i XX wieku główna baza floty rosyjskiej, a potem radzieckiej na Morzu Czarnym.

Podczas okupacji hitlerowskiej, we wrześniu 1941 roku Niemcy utworzyli getto dla żydowskich mieszkańców. Przebywało w nim około 7500 osób. 21 września 1942 roku Niemcy zlikwidowali getto, a Żydów zamordowali w Kalinówce i Woskriesieńsku. Sprawcami zbrodni było Sonderkommando 11a[2].

Współczesny Mikołajów rozwinął się dzięki przemysłowi stoczniowemu. Początkowo był budowany jako stocznia. W XIX wieku Mikołajów był centrum przemysłu stoczniowego na Morzu Czarnym, a także centrum zarządzania Flotą Czarnomorską Imperium Rosyjskiego.

Od 1920 r. w Ukraińskiej SRR, od 1937 stolica obwodu. W latach 1941–1944 pod okupacją niemiecką.

Od 1991 r. należy do Ukrainy.

Do 1991 r. Mikołajów był najważniejszym ośrodkiem budowy nawodnych okrętów wojennych w Związku Radzieckim. Tu właśnie zbudowano wszystkie radzieckie lotniskowce. Znajdują się tam stocznie Czarnomorska (dawniej im. A. Marty) i Mikołajowska (dawniej im. 61 komunardów).

Od marca 2022 Miasto-bohater Ukrainy[3].

Demografia

[edytuj | edytuj kod]
Kościół św. Józefa (rzymskokatolicki)

Skład narodowościowy miasta na podstawie danych ze spisów powszechnych Imperium Rosyjskiego i Związku Radzieckiego:

  1. Rosjanie: 61 023 (66,32%)
  2. Żydzi: 17 949 (19,51%)
  3. Ukraińcy: 7780 (8,46%)
  4. Polacy: 2612 (2,84%)
  5. Niemcy: 813 (0,88%)
  6. Tatarzy: 595 (0,65%)
  7. Grecy: 214 (0,23%)
  8. Białorusini: 191 (0,21%)
  9. Ormianie: 108 (0,12%)
  10. Francuzi: 93 (0,1%)
  1. Rosjanie: 46 726 (44,62%)
  2. Ukraińcy: 31 362 (29,95%)
  3. Żydzi: 21 786 (20,8%)
  4. Polacy: 1783 (1,7%)
  5. Niemcy: 1167 (1,11%)
  6. Białorusini: 293 (0,28%)
  7. Bułgarzy: 229 (0,22%)
  8. Karaimi: 225 (0,21%)
  9. Ormianie: 204 (0,19%)
  10. Łotysze: 199 (0,19%)
  1. Ukraińcy: 82 824 (49,69%)
  2. Rosjanie: 51 614 (30,96%)
  3. Żydzi: 25 280 (15,17%)
  4. Niemcy: 1549 (0,93%)
  5. Białorusini: 1161 (0,7%)
  6. Bułgarzy: 926 (0,56%)

W 1989 r. liczyło 502 776 mieszkańców[7].

Gospodarka

[edytuj | edytuj kod]

W mieście rozwinął się przemysł stoczniowy, maszynowy, skórzano-obuwniczy, włókienniczy, spożywczy, kosmetyczny oraz materiałów budowlanych[8].

Religia

[edytuj | edytuj kod]

Mikołajów jest od 1992 r. siedzibą eparchii Ukraińskiego Kościoła Prawosławnego Patriarchatu Moskiewskiego[9].

W mieście czynnych jest dziewiętnaście cerkwi, z których najważniejszą jest katedralny sobór Narodzenia Matki Bożej[10].

Miasta partnerskie

[edytuj | edytuj kod]

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b А. Івченко: Міста України. Київ: 1999, s. 99. ISBN 966-7085-56-2.
  2. Geoffrey P. Megargee (red.), Encyclopedia of camps and ghettos, 1933-1945, t. II, part B, s. 1628.
  3. УКАЗ ПРЕЗИДЕНТА УКРАЇНИ №164/2022. Офіційне інтернет-представництво Президента України. [dostęp 2022-03-31]. (ukr.).
  4. Демоскоп Weekly – Приложение. Справочник статистических показателей [online], demoscope.ru [dostęp 2017-11-25].
  5. Демоскоп Weekly – Приложение. Справочник статистических показателей [online], demoscope.ru [dostęp 2017-11-25].
  6. Демоскоп Weekly – Приложение. Справочник статистических показателей [online], demoscope.ru [dostęp 2017-11-25].
  7. Всесоюзная перепись населения 1989 г. Численность городского населения союзных республик, их территориальных единиц, городских поселений и городских районов по полу.
  8. Mikołajów, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2021-09-12].
  9. Николаевская епархия [online], Патриархия.ru [dostęp 2016-04-15].
  10. Николаевский городский округ [online], eparhia.mk.ua [dostęp 2016-04-15].

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]