Przejdź do zawartości

Paleoastronautyka

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Petroglify z Val Camonica we Włoszech. Zwolennicy hipotezy starożytnych astronautów uważają, że te wizerunki przypominają współczesnych astronautów

Paleoastronautyka, starożytni astronaucipseudonaukowa idea, mówiąca, że inteligentne istoty pozaziemskie odwiedzały Ziemię i kontaktowały się z ludźmi w czasach starożytnych i prehistorycznych[1][2]. Zwolennicy tej hipotezy sugerują, że kontakt ten wpłynął znacząco na rozwój współczesnej kultury, technologii, religii i biologii człowieka[3].

Idea, że istnieli starożytni astronauci, nie jest traktowana poważnie przez większość naukowców i nie wzbudziła wiarygodnej uwagi w recenzowanych badaniach.

Początki hipotezy i jej entuzjaści

[edytuj | edytuj kod]

Początki

[edytuj | edytuj kod]

Za pioniera hipotezy paleoastronautycznej, w jej nowoczesnym sformułowaniu, można uważać rosyjskiego naukowca Konstantina Ciołkowskiego, który w latach 1928–1929 zastanawiał się nad możliwością wizyty kosmitów na Ziemi w przeszłości[4].

W latach 50. i 60. XX wieku radziecki matematyk Matest Agrest stał się popularyzatorem hipotezy starożytnych astronautów. W swoich pracach interpretował starożytne mity różnych kultur jako dowody wizyty przedstawicieli pozaziemskich cywilizacji na Ziemi[5]. W ciągu następnych dwóch dekad w ZSRR opublikowano ponad dwieście prac w różnych popularnych czasopismach naukowych i gazetach, których tematem była kwestia paleoastronautyki.

Szkłowski i Sagan

[edytuj | edytuj kod]

W książce pt. „Inteligentne życie we wszechświecie” z 1966 astrofizycy Iosif Szkłowski i Carl Sagan poświęcili rozdział argumentowi, że naukowcy i historycy powinni poważnie rozważyć możliwość wystąpienia kontaktu z cywilizacją pozaziemską w przeszłości. Podkreślili jednak, że te pomysły są jedynie luźnymi spekulacjami[6].

W książce pt. „Mózg Broca” z 1979 Sagan zasugerował, że on i Szkłowski mogli zainspirować falę książek o starożytnych astronautach z lat 70. Wyraził również dezaprobatę dla „von Dänikena i innych bezkrytycznych pisarzy”, którzy najwyraźniej budowali te ideę nie jako spekulacje, ale jako „wiarygodny dowód o kontaktach pozaziemskich.”[7] Carl Sagan jednocześnie powtórzył swój wcześniejszy wniosek, że pozaziemskie wizyty na Ziemi były możliwe, ale jest to kwestia bardzo trudna do jednoznacznego udowodnienia.

Erich von Däniken

[edytuj | edytuj kod]
 Osobny artykuł: Erich von Däniken.

Erich von Däniken na przełomie lat 60. i 70. XX wieku stał się wiodącym zwolennikiem teorii paleoastronautycznej, zdobywając ogromną popularność po publikacji w 1968 swojej bestsellerowej książki pt. „Wspomnienia z przyszłości: nierozwiązane zagadki przeszłości”.

Zecharia Sitchin

[edytuj | edytuj kod]
 Osobny artykuł: Zecharia Sitchin.

Seria książek autorstwa Sitchina pt. „Kroniki Ziemi” obraca się wokół unikalnej interpretacji starożytnych sumeryjskich i bliskowschodnich tekstów, a także megalitycznych miejsc i artefaktów z całego świata[8][9]. Pisarz uważał, że bogowie starożytnej Mezopotamii byli astronautami z planety Nibiru, którą wedle Sitchina Sumerowie uważali ją za odległą dwunastą planetę układu słonecznego (licząc Słońce, Księżyc i Plutona jako planety), związaną z bogiem Mardukiem. Według Zecharii Sitchina Nibiru nadal krąży wokół Słońca na 3600-letniej orbicie wydłużonej. Współczesna astronomia nie znalazła żadnych dowodów na te twierdzenia[8].

Sitchin twierdzi, że istnieją sumeryjskie teksty opowiadające historię rasy Anunnaki, mieszkańców planety Nibiru, którzy mieli przybyć na Ziemię około 400 000 lat temu, z zamiarem wydobycia surowców, zwłaszcza złota. Ze względu na ich małą liczbę szybko zmęczyli się tym zadaniem i po wielu próbach, z pomocą inżynierii genetycznej, ostatecznie stworzyli człowieka. Sitchin twierdził, że Anunnaki byli aktywni w sprawach ludzkich, dopóki ich kultura nie została zniszczona przez globalne katastrofy, spowodowane nagłym końcem ostatniej epoki lodowcowej około 12 000 lat temu. Widząc, że ludzie przeżyli, a wszystko, co zbudowali, zostało zniszczone, Anunnaki opuścili Ziemię, dając ludziom możliwość i środki rządzenia sobą.

Prace Sitchina nie zyskały poparcia głównego nurtu naukowego i były szeroko krytykowane przez specjalistów, którzy mieli okazję przyjrzeć się bliżej jego hipotezom. Badacz języków semickich, Michael S. Heiser, stwierdzi, że wiele tłumaczeń sumeryjskich i mezopotamskich słów dokonanych przez Sitchina nie pokrywa się z faktyczną wiedzą naukową w tej dziedzinie[10][11][12].

Hieroglify w Abydos, mające rzekomo przedstawiać łódź podwodną, helikopter oraz UFO

Robert K. G. Temple

[edytuj | edytuj kod]

Robert K. G. Temple w swojej książce z 1976 pt. „Tajemnica Syriusza” dowodził, że Dogonowie z północno-zachodniego Mali zachowali w tradycji ustnej opis wizyt pozaziemskich sprzed około 5000 lat. W swojej pracy opierał się głównie na badaniach francuskich antropologów kultury Marcela Griaula i Germaine Dieterlen[13].

Dowody przedstawiane przez zwolenników

[edytuj | edytuj kod]
Duży geoglif w pobliżu linii Nazca, przez niektórych uważany za wizerunek pozaziemskiego astronauty

Petroglify znajdowane na całym świecie

[edytuj | edytuj kod]

Poparcia dla hipotezy starożytnych astronautów entuzjaści poszukiwali w paleolitycznych malowidłach jaskiniowych i petroglifach na całym świecie. Za interesujące przykłady podawano m.in. rysunki naskalne w Val Camonica oraz malowidła naskalne w rejonie Kimberley w Australii[14].

Sztuka średniowieczna i renesansowa

[edytuj | edytuj kod]

Liczne przedstawienia latających spodków i innych niezidentyfikowanych obiektów latających w sztuce średniowiecznej i renesansowej[15].

Rysunki z Nazca

[edytuj | edytuj kod]
Zwolennicy teorii o starożytnych astronautach twierdzą, że kamienne posągi na Wyspie Wielkanocnej zostały zbudowane przez istoty pozaziemskie (lub przez ludzi z ich pomocą)

Starożytne rysunki z Nazca to setki ogromnych geoglifów naziemnych wyrytych na pustyni w południowym Peru. Niektóre z nich są stylizowane na zwierzęta lub postacie humanoidalne, a inne to proste linie o długości setek metrów. Ponieważ figury są dobrze widoczne jedynie z dużej wysokości, zostały powiązane z hipotezą starożytnych astronautów. W latach 70. XX wieku szwajcarski pisarz Erich von Däniken spopularyzował pogląd, że linie i postacie z Nazca mogły być wykonane „zgodnie z instrukcjami z samolotu”. Sugerował również, że dłuższe i szersze linie mogą być pasem startowym dla statku kosmicznego.

Według archeologa Kennetha Federa interpretacja pozaziemska wysunięta przez von Däniken nie jest poparta żadnymi dowodami[16]. Sceptyk Joe Nickell z Uniwersytetu Kentucky był w stanie odtworzyć jedną z postaci, używając tylko drewnianych kołków i sznurka[17].

Starożytne artefakty przypominające maszyny latające

[edytuj | edytuj kod]

Zwolennicy idei paleoastronautyki twierdzą, że niektóre artefakty odkryte w Egipcie (np. Ptak z Sakkary) są podobne do współczesnych samolotów i szybowców[18]. Przez archeologów przedmioty te są zwykle interpretowane jako stylizowane przedstawienia ptaków oraz owadów.

Sztucznie zniekształcona i wydłużona czaszka należąca do kultury Paracas

Budowle megalityczne

[edytuj | edytuj kod]

Inne proponowane dowody dla poparcia tezy o starożytnych astronautach obejmują istnienie antycznych zabytków i megalitycznych ruin, takich jak piramidy w Gizie, Machu Picchu, Baalbek, Moai lub Stonehenge. Zwolennicy twierdzą, że te kamienne konstrukcje nie mogły zostać zbudowane przy użyciu techniki i narzędzi ówczesnych ludzi.

Te twierdzenia są kategorycznie odrzucane przez archeologów. Niektórzy archeolodzy uczestniczyli w eksperymentach mających na celu przemieszczanie dużych megalitów. Eksperymentom tym udało się przenieść megality do ciężaru co najmniej 40 ton[19][20]. Część badaczy spekulowała, że przy liczniejszej sile roboczej większe megality mogą być holowane przy użyciu znanych w starożytności technologii.

Praktyki religijne i kulturowe

[edytuj | edytuj kod]

Wiele antycznych kultur, takich jak starożytni Egipcjanie i niektórzy rdzenni Amerykanie, sztucznie wydłużało czaszki swoich dzieci. Niektórzy zwolennicy starożytnych astronautów sugerują, że zrobiono to, aby naśladować przybyszów pozaziemskich, których postrzegano jako bogów[21]. Wśród starożytnych władców przedstawionych z wydłużonymi czaszkami są faraon Echnaton i Nefertiti.

Publikacje na temat paleoastronautyki wydane w języku polskim

[edytuj | edytuj kod]

Zecharia Sitchin:

  • Kroniki Annunaki
  • Schody do nieba
  • Zaginione królestwa
  • Kiedy zaczął się czas
  • Wojny bogów i ludzi

Erich von Däniken:

  • Zmierzch bogów
  • Przesłania i znaki z kosmosu
  • Scheda po bogach
  • W imieniu Zeusa
  • Zagadki w dawnej Europie: na tropach tajemniczych linii
  • Dziedzictwo Kukulcana
  • Nowe kosmiczne ślady
  • Obcy z kosmosu
  • Znaki z przeszłości
  • Kocham cały świat
  • Siejba i Kosmos: ślady i plany inteligencji pozaziemskich
  • Ślady istot pozaziemskich
  • Podróż na Kiribati. Przygoda między niebem a ziemią
  • Mój świat w obrazach
  • Strategia bogów: ósmy cud świata
  • Dowody. Wizja lokalna na pięciu kontynentach
  • Z powrotem do gwiazd
  • Prorok przeszłości: ryzykowne rozmyślania o wszechobecności istot pozaziemskich
  • Czy się myliłem
  • Szok po przybyciu bogów

Peter Fiebag:

  • Boski plan: pozaziemskie świadectwa u Majów i Hopi[22]
  • Kosmiczne rytuały ludów pierwotnych[23]

R. A. Boulay:

  • Latające węże i smoki

Lucjan Znicz:

  • Cywilizacje nieludzkie
  • Życie nieziemskie

Jan Kryściak:

  • Däniken, kosmici i Atlantydzi

Robert Charroux:

  • Dziedzictwo bogów[24]
  • 100000 lat nieznanej historii człowieka[25]
  • Księga jego ksiąg[26]
  • Księga zdradzonych tajemnic[27]

Arnold Mostowicz:

  • O tych, co z kosmosu[28]
  • My z kosmosu[29]
  • Zagadka Wielkiej Piramidy[30]
  • Spór o synów nieba, czyli powtórka z paleoastronautyki[31]
  • Przybysze z gwiazd, czyli spór o synów nieba[32]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Andrew May, Pseudoscience and Science Fiction, Springer, 13 września 2016, ISBN 978-3-319-42605-1 [dostęp 2020-07-03] (ang.).
  2. Patrick Grim, Philosophy of Science and Occult, 1st Ed., SUNY Press, 1982, ISBN 978-0-87395-573-7 [dostęp 2020-07-03] (ang.).
  3. Michael D. Olien, The Human Myth: An Introduction to Anthropology, Harper & Row, 1978, ISBN 978-0-06-044918-6 [dostęp 2020-07-03] (ang.).
  4. Малина Я., Малинова Р. Природные катастрофы и пришельцы из космоса = Zasáhli mimozemstáné a katastrofy do vývoje lidstva? / пер. с чеш. И. И. Попа и Ю. И. Ридчика; ред. и послесл. Л. В. Лескова. – М.: Прогресс: Пангея, 1993. – 352 с. – (Великие загадки Земли). – ISBN 5-01-003295-3.
  5. Енох, летавший на небеса.
  6. Internet Archive, Intelligent life in the universe, San Francisco, Holden-Day, 1966 [dostęp 2020-07-03].
  7. Carl Sagan, Broca’s Brain: Reflections on the Romance of Science, Ballantine Books, 1980, ISBN 978-0-345-33689-7 [dostęp 2020-07-03] (ang.).
  8. a b Zecharia Sitchin and The Earth Chronicles [online], www.skepdic.com [dostęp 2020-07-03].
  9. Corey Kilgannon, Origin of the Species, From an Alien View, „The New York Times”, 8 stycznia 2010, ISSN 0362-4331 [dostęp 2020-07-03] (ang.).
  10. Open Letter [online], sitchiniswrong.com [dostęp 2020-07-03].
  11. Zechariah Sitchin [online], web.archive.org, 3 kwietnia 2013 [dostęp 2020-07-03] [zarchiwizowane z adresu 2013-04-03].
  12. Anunnaki [online], www.sitchiniswrong.com [dostęp 2020-07-03].
  13. Sirius Mystery, Dogon tribe (Skeptical Inquirer Fall 1978) [online], web.archive.org, 29 lutego 2008 [dostęp 2020-07-03] [zarchiwizowane z adresu 2008-02-29].
  14. UFO. The continuing enigma., Pleasantville, N.Y.: Reader’s Digest Association, 1991, ISBN 0-89577-397-X, OCLC 24010960 [dostęp 2020-07-03].
  15. Art and UFO – Part 5 [online], sprezzatura.it [dostęp 2020-07-03].
  16. Stuart Hannabuss, The Skeptic Encyclopedia of PseudoScience, „Reference Reviews”, 17 (5), 2003, s. 48–49, DOI10.1108/09504120310481165, ISSN 0950-4125 [dostęp 2020-07-03].
  17. The Mysterious Nazca Lines [online], www.onagocag.com [dostęp 2020-07-03].
  18. World Mysteries – Strange Artifacts, Ancient Flying Machines [online], web.archive.org, 14 czerwca 2011 [dostęp 2020-07-03] [zarchiwizowane z adresu 2011-06-14].
  19. Secrets of Lost Empires [online], www.pbs.org [dostęp 2020-07-03].
  20. Mysteries of the Nile [online], www.pbs.org [dostęp 2020-07-03].
  21. Renato Vesco, David Hatcher Childress, Man-made UFOs 1944-1994: 50 years of suppression, wyd. 1st ed, Stelle, Ill.: AUP Publishers Network, 1994, ISBN 0-932813-23-2, OCLC 32056133 [dostęp 2020-07-03].
  22. Boski plan. Pozaziemskie świadectwa u Majów i Hopi [online], Lubimyczytać.pl [dostęp 2020-09-29].
  23. Kosmiczne rytuały ludów pierwotnych [online], Lubimyczytać.pl [dostęp 2020-09-29].
  24. Dziedzictwo bogów [online], Lubimyczytać.pl [dostęp 2020-09-29].
  25. 100000 lat nieznanej historii człowieka [online], Lubimyczytać.pl [dostęp 2020-09-29].
  26. Księga jego ksiąg [online], Lubimyczytać.pl [dostęp 2020-09-29].
  27. Księga zdradzonych tajemnic [online], Lubimyczytać.pl [dostęp 2020-09-29].
  28. O tych, co z kosmosu ... Spór o paleoastronautykę. T. 1-2 [online], Lubimyczytać.pl [dostęp 2020-09-29].
  29. My z kosmosu [online], Lubimyczytać.pl [dostęp 2020-09-29].
  30. Zagadka Wielkiej Piramidy [online], Lubimyczytać.pl [dostęp 2020-09-29].
  31. Spór o synów nieba, czyli powtórka z paleoastronautyki [online], Lubimyczytać.pl [dostęp 2020-09-29].
  32. Przybysze z gwiazd, czyli spór o synów nieba [online], Lubimyczytać.pl [dostęp 2020-09-29].

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]