Jump to content

Shqiptimi

Nga Wikipedia, enciklopedia e lir�

Shqiptimi �sht� m�nyra n� t� cil�n flitet nj� fjal� ose nj� gjuh�. Kjo mund t'i referohet sekuencave p�rgjith�sisht t� dakorduara t� tingujve t� p�rdorur p�r t� folur nj� fjal� ose gjuh� t� caktuar n� nj� dialekt t� caktuar (shqiptim "i sakt�" ose "standard") ose thjesht m�nyr�s se si nj� individ i caktuar flet nj� fjal� ose gjuh�.

Shqiptimet e fjal�ve mund t� gjenden n� vepra referuese si fjalor�. Fjalor�t me q�llime t� p�rgjithshme zakonisht p�rfshijn� vet�m shqiptime standarde, por shqiptimet rajonale ose dialektore mund t� gjenden n� vepra m� specifike. [1] Ortoepia do t� thot� shqiptim i konsideruar i sakt�, ose studim i tij.

Nj� fjal� mund t� thuhet n� m�nyra t� ndryshme nga individ� ose grupe t� ndryshme, n� var�si t� shum� faktor�ve, si: koh�zgjatja e ekspozimit kulturor t� f�mij�ris� s� tyre, vendndodhja e vendbanimit t� tyre aktual, �rregullimet e t� folurit ose z�rit, [2] grupi i tyre etnik, klasa e tyre shoq�rore ose arsimimi i tyre. [3]

Terminologjia gjuh�sore

[Redakto | Redakto n�p�rmjet kodit]

Rrokjet jan� kombinime t� nj�sive t� tingullit (fonetika), p�r shembull "goo" ka nj� rrokje t� p�rb�r� nga [g] dhe [u]. Dega e gjuh�sis� q� studion k�to nj�si tingulli �sht� fonetika. Telefonat q� luajn� t� nj�jtin rol grupohen s� bashku n� klasa t� quajtura fonema ; studimi i k�tyre �sht� fonemika ose fonematika ose fonologjia. Telefonat si p�rb�r�s t� artikulimit zakonisht p�rshkruhen duke p�rdorur Alfabetin Fonetik Nd�rkomb�tar (IPA). [4]

  1. ^ The Oxford Handbook of Lexicography, 2016, page 303
  2. ^ Beech, John R.; Harding, Leonora; Hilton-Jones, Diana (1993). "Assessment of Articulation and Phonology". p�rmbledhur nga Grunwell, Pam (red.). Assessment in Speech and Language Therapy. CUP Archive. fq. 55. ISBN 0-415-07882-2. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  3. ^ Paulston, Christina Bratt; Tucker, G. Richard (14 shkurt 2003). "Some Sociolinguistic Principles". përmbledhur nga Labov, William (red.). Sociolinguistics: The Essential Readings. Wiley-Blackwell. fq. 234–250. ISBN 0-631-22717-2. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  4. ^ Schultz, Tanja (12 qershor 2006). "Language Characteristics". përmbledhur nga Kirchhoff, Katrin (red.). Multilingual Speech Processing. Elsevier. fq. 12. ISBN 0-12-088501-8. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)