İçeriğe atla

2007 Türkiye genel seçimleri

Vikipedi, özgür ansiklopedi
2007 Türkiye genel seçimleri
Türkiye
← 2002 22 Temmuz 2007 (17 yıl önce) (2007-07-22) 2011 →

Türkiye Büyük Millet Meclisinin 550 sandalyesi için
Çoğunluk için gereken 276 sandalye
Kayıtlı42.799.303
Katılım% 84,25 (artış%5,11)
  Birinci parti İkinci parti Üçüncü parti
 
Erdogan Canakkale (cropped).JPG
Deniz Baykal headshot.jpg
Devlet Bahçeli VOA 2015 (cropped).jpg
Lider Recep Tayyip Erdoğan Deniz Baykal Devlet Bahçeli
Parti AK Parti CHP MHP
Liderlik tarihi 14 Ağustos 2001 30 Eylül 2000 6 Temmuz 1997
Liderin bölgesi İstanbul (I) Antalya Osmaniye
Son seçim 363 sandalye, %34,28 178 sandalye, %19,39 0 sandalye, %8,36
Sandalye 341 112 71
Değişim azalış 22 azalış 66 artış 71
Aldığı oy 16.340.534 7.300.234 5.001.869
Oran %46,58 %20,87 %14,27
Değişim artış %12,30 artış %0,89 artış %5,91

Her seçim bölgesinden birinci çıkan partiye göre seçim sonuçlarını gösteren harita

Seçimden sonra Türkiye Büyük Millet Meclisinin sandalye dağılımı

Önceki Başbakan

Recep Tayyip Erdoğan
AK Parti

Seçilen Başbakan

Recep Tayyip Erdoğan
AK Parti

2007 Türkiye genel seçimleri, 22 Temmuz 2007 tarihinde TBMM 23. dönem üyelerini belirlemek için yapılan seçimdir.

Görev süresi dolan Türkiye'nin 10. Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer'in yerine 11. Cumhurbaşkanının seçilememesi üzerine TBMM Genel Kuruluda 3 Mayıs 2007 tarihinde milletvekilliği seçimlerinin 22 Temmuz 2007 günü yapılması karara bağlandı. Eski seçimlerde olduğu gibi Milletvekili Seçimi Kanunu'nun 33. maddesi gereğince %10 baraj uygulandı. 22 Temmuz seçimlerine 14 siyasi parti ve 699 bağımsız aday katıldı. Seçimde 42 milyon 537 bin 305 seçmenin, 158 bin 700 sandıkta oy kullanma hakkı bulunuyordu.[1]

Tandoğan Mitinginden bir görüntü, 2007, Anıtkabir

2007 cumhurbaşkanlığı seçimleri, CHP'li ve AK Partili politikacılar arasındaki gerilimlerin doruğa çıkmasıyla bir siyasi krize dönüştü. Baykal döneminde CHP, ordu ve yargının "demokratik olmayan" girişimlerine destek verdi.[kaynak belirtilmeli] Cumhurbaşkanı adayı Abdullah Gül'e karşı ortaya çıkan protestolar; Gül'ün İslamcı siyaset geçmişi ve eşinin başörtüsü takması gibi popüler nedenlerle[kim?] düzenlendi.[2] CHP'nin seçimi boykot etmesiyle beraber 367 Krizi çıktı. E-muhtıra yayınlandı. Olayların ardından erken seçim kararı alındı ve Anayasa'da bazı değişiklikler yapıldı. Cumhurbaşkanının meclis tarafından değil, halk tarafından iki turlu oylamayla seçilmesi kararlaştırıldı; yedi yıl olan görev süresi beş yıla düşürülerek, iki kez seçilebilmesinin önü açıldı.[3] Anayasa değişiklikleri, 21 Ekim 2007 tarihinde yapılan halk oylamasında, %68,95'lik kabul oyuyla yürürlüğe girdi.[2][4] 28 Ağustos 2007 tarihinde Abdullah Gül Türkiye'nin 11. cumhurbaşkanı seçildi. Yemin töreni CHP ve Genelkurmay Başkanı Yaşar Büyükanıt tarafından boykot edildi.[5]

16 Mayıs 2007 tarihinde görev süresi dolacak olan Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer'in halefini belirlemek için yapılan seçimin ilk turu 27 Nisan 2007'de TBMM'de yapıldı. TBMM'de grubu bulunan muhalefet partilerinden Cumhuriyet Halk Partisi'nin (CHP) ve Anavatan Partisi'nin (ANAP) boykot ettiği ve 361 milletvekilinin katıldığı ilk tura tek aday olarak katılan AK Parti Kayseri milletvekili ve Dışişleri Bakanı Abdullah Gül 357 oy aldı. Seçimin hemen ardından ana muhalefet CHP birinci tur oylamasında TBMM'de 367 toplantı yeter sayısına ulaşılmadığı gerekçesiyle seçimin iptali istemiyle Anayasa Mahkemesine başvurdu. Aynı günün gece saatlerinde Genelkurmay Başkanlığının internet sitesinde laiklik uyarısı içeren bir mesaj yayınlandı (E-muhtıra). AK Parti'nin, E-muhtıra'ya karşı yayınladığı cevap metninde "Bildiri, hükümete karşı tutum olarak algılanmıştır. Genelkurmay, Başbakanlığa bağlıdır. Güven ve istikrar zedeleyenler, olumsuz sonuçların sorumluluğunu yükleneceklerdir" dendi.[6]

Anayasa Mahkemesi, 1 Mayıs tarihinde verdiği kararla, cumhurbaşkanlığı seçimi sırasında TBMM Genel Kurulunda en az 367 milletvekilinin bulunması gerektiğine hükmetti ve Meclis'teki birinci tur oylamayı iptal etti.[7] Anayasa Mahkemesinin kararı üzerine hem iktidardaki AK Parti, hem de muhalefet partilerinin talebiyle erken genel seçime gidildi. 3 Mayıs 2007 tarihinde TBMM Genel Kurulunda yapılan oylamada, 2007 Kasım'ında yapılması gereken seçimlerin 22 Temmuz 2007 tarihinde yapılması 458 evet oyuyla, kabul edildi.

Erken seçim yapılmasına ilişkin kararın, Resmi Gazete'nin mükerrer sayısında yayımlanmasıyla seçime girecek olan partiler ve her ilin çıkaracağı milletvekili sayısı 4 Mayıs 2007 tarihinde Yüksek Seçim Kurulu tarafından ilan edildi.[8] 22 Temmuz 2007 seçimlerinde, Milletvekili Seçimi Kanunu'nun 33. maddesi gereğince yüzde 10 Türkiye geneli seçim barajlı d'hondt sistemi uygulandı. Milletvekili Seçim Kanunu'nda 2006 yılında yapılan değişiklikle milletvekili adaylarının seçilme yaşı otuzdan yirmi beşe düşürüldü, ancak seçim kanununda yapılan değişikliklerin 1 yıldan önce uygulanamaması nedeniyle 25-29 yaş grubundakiler ancak bir sonraki seçimde aday olabildiler. Mayıs 2007'de Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer, genel seçimlerde bağımsız adayların birleşik oy pusulasında yer almasına ilişkin Anayasa'ya geçici madde eklenmesini onayladı. Değişikliği yapan 5659 sayılı yasanın Resmi Gazete'de yayınlanarak yürürlüğe girmesiyle bağımsız adayların isimleri ilk kez bu seçimde birleşik oy pusulalarında yer aldı.[9]

Hürriyet ve Değişim Partisi, Demokratik Sol Parti, Demokratik Toplum Partisi ve Sosyaldemokrat Halk Partisi seçime katılma hakları olmasına rağmen seçime katılmayacaklarını açıkladılar. Anavatan Partisi ve Doğru Yol Partisi (DYP) 6 Mayıs'ta birleşme kararı aldıklarını ve seçime Demokrat Parti (DP) adıyla gireceklerini açıkladı. DYP'nin 27 Mayıs 2007 tarihinde düzenlediği 2. Olağanüstü Genel Kongresi'nde adını ve logosunu değiştirmesiyle Demokrat Parti kuruldu. Fakat planlanan bu birleşmenin başarısızlığa uğraması daha sonra da seçim ittifakının da gerçekleşememesi nedeniyle DP seçime tek başına girdi. ANAVATAN aday listelerini geç verdiği gerekçesiyle genel seçimlere de katılamadı. Demokratik Sol Parti, CHP çatısı altında seçime girme kararı aldı.[10] 2002 seçimlerine DEHAP olarak katılan ve seçim barajını geçememiş olan Demokratik Toplum Partisi (DTP), bu seçimlerde Bin Umut Adayları adlı bağımsız aday blokuyla seçime katıldı.

81 ildeki 85 seçim bölgesinde 14 partiden 6.695 adayın katıldığı seçimlere Bayburt, Kırıkkale ve Sinop hariç 82 seçim bölgesinden 699 aday da bağımsız olarak dahil oldu.[11]
Bölge # Bölge # Bölge # Bölge # Bölge # Bölge # Bölge #
Adana 19 Balıkesir 10 Denizli 8 Hatay 10 Kastamonu 5 Mardin 10 Sivas 1
Adıyaman 6 Bartın 2 Diyarbakır 31 Iğdır 4 Karabük 4 Mersin 23 Şanlıurfa 16
Afyonkarahisar 6 Batman 6 Düzce 2 Isparta 3 Karaman 2 Muğla 7 Şırnak 5
Ağrı 4 Bilecik 1 Edirne 2 İstanbul 151 Kayseri 6 Muş 8 Tekirdağ 4
Aksaray 2 Bingöl 3 Elazığ 2 İstanbul (I) 54 Kırklareli 2 Nevşehir 3 Tokat 4
Amasya 3 Bitlis 7 Erzincan 3 İstanbul (II) 44 Kırşehir 1 Niğde 2 Trabzon 11
Ankara 38 Bolu 1 Erzurum 9 İstanbul (III) 53 Kilis 1 Ordu 7 Tunceli 6
Ankara (I) 20 Burdur 1 Eskişehir 7 İzmir 37 Kocaeli 15 Osmaniye 1 Uşak 2
Ankara (II) 18 Bursa 20 Gaziantep 8 İzmir (I) 24 Konya 17 Rize 1 Van 10
Antalya 19 Çanakkale 5 Giresun 6 İzmir (II) 13 Kütahya 5 Sakarya 5 Yalova 5
Ardahan 1 Çankırı 1 Gümüşhane 3 Kahramanmaraş 10 Malatya 8 Samsun 9 Yozgat 4
Artvin 1 Çorum 2 Hakkâri 6 Kars 3 Manisa 10 Siirt 8 Zonguldak 1
Aydın 8
Toplam 699

Adıyaman, Ağrı, Artvin, Bingöl, Bitlis, Diyarbakır, Elazığ, Erzincan, Erzurum, Gaziantep, Giresun, Gümüşhane, Hakkâri, Kars, Malatya, Kahramanmaraş, Mardin, Muş, Ordu, Rize, Siirt, Sivas, Trabzon, Tunceli, Şanlıurfa, Van, Bayburt, Batman, Şırnak, Ardahan, Iğdır ve Kilis illerinde oy vermenin başlangıç ve bitiş saatleri 07.00 - 16.00, diğer illerde 08.00 - 17.00 arasındaydı.[12] 25 Haziran'da başlayan gümrük kapılarındaki oy verme işlemi 22 Temmuz'a kadar devam etti.

Seçim sonuçları

[değiştir | kaynağı değiştir]

22 Temmuz 2007'de düzenlenen erken genel seçimlerde AK Parti yüzde 46,58 ile 341 milletvekili, CHP yüzde 20,88 ile 112 milletvekili, MHP ise yüzde 14,27 ile 71 milletvekili çıkarttı. DTP'nin desteklediği Bin Umut Adayları 22 milletvekilliği kazanırken, 4 bağımsız aday da meclise seçildi.

2007 genel seçimlerinin sonuçları:[13][14][15]

Yurt içi Gümrük kapıları Toplam
Kayıtlı seçmen sayısı 42.571.284 - 42.799.303
Kullanılan oy 35.828.274 228.019 36.056.293
Geçerli oy 34.822.907 226.784 35.049.691
Katılım oranı (%) 84,16 - 84,25

Aldıkları oy oranlarına göre 22 Temmuz 2007 seçimlerine katılan partilerin sıralaması:[15]

Parti Genel Başkan Yurt İçi % Gümrük % Toplam % +/– Sandalye +/–
Adalet ve Kalkınma Partisi Recep Tayyip Erdoğan 16.198.597 46,52 128.694 56,75 16.327.291 46,58 artış 12,30 341 azalış 22
Cumhuriyet Halk Partisi Deniz Baykal 7.277.553 20,90 40.255 17,75 7.317.808 20,88 artış 1,49 112 azalış 66
Milliyetçi Hareket Partisi Devlet Bahçeli 4.968.452 14,27 33.417 14,74 5.001.869 14,27 artış 5,91 71 artış 71
Demokrat Parti Mehmet Ağar 1.892.686 5,44 6.187 2,73 1.898.873 5,42 azalış9.25 0 Sabit
Bağımsızlar 1.835.486 5,27 - - 1.835.486 5,24 artış 4,24 26 artış 17
Genç Parti Cem Uzan 1.059.679 3,04 5.192 2,29 1.064.871 3,04 azalış 4,21 0 Sabit
Saadet Partisi Recai Kutan 813.505 2,34 6.784 2,99 820.289 2,34 azalış 0,15 0 Sabit
Bağımsız Türkiye Partisi Haydar Baş 181.271 0,52 824 0,36 182.095 0,52 artış 0,03 0 Sabit
Halkın Yükselişi Partisi Yaşar Nuri Öztürk 178.219 0,51 791 0,35 179.010 0,51 0
İşçi Partisi Doğu Perinçek 127.042 0,36 1.106 0,49 128.148 0,37 azalış 0,15 0 Sabit
Aydınlık Türkiye Partisi Oktay Öztürk 99.625 0,29 1.357 0,60 100.982 0,29 0
Türkiye Komünist Partisi Aydemir Güler 78.847 0,23 411 0,18 79.258 0,23 artış 0,04 0 Sabit
Özgürlük ve Dayanışma Partisi Bekir Kemal Ulusaler 51.001 0,15 1.054 0,46 52.055 0,15 azalış 0,19 0 Sabit
Liberal Demokrat Parti Cem Toker 35.174 0,10 190 0,08 35.364 0,10 azalış 0,18 0 Sabit
Emek Partisi Haydar Kaya 25.770 0,07 522 0,23 26.292 0,08 0
Toplam 34.822.907 100 226.784 100 35.049.691 100 550

İllere göre seçim sonuçları

[değiştir | kaynağı değiştir]

İllere göre 2007 milletvekilliği seçimi sonuçları;[16]

İl MV AK Parti % CHP % MHP % DP % Diğer % Toplam
Adana 14 338.122 36,89 209.276 22,83 210.006 22,91 48.426 5,28 110.761 12,08 916.591
Adıyaman 5 159.735 65,31 34.108 13,95 12.807 5,24 8.526 3,49 29.395 12,02 244.571
Afyonkarahisar 7 206.825 53,72 47.494 12,34 80.860 21,00 26.197 6,80 23.601 6,13 384.977
Ağrı 5 103.138 63,02 4.210 2,57 6.341 3,87 4.949 3,02 45.034 27,51 163.672
Aksaray 4 113.555 63,43 18.613 10,40 28.736 16,05 7.600 4,25 10.516 5,87 179.020
Amasya 3 92.331 47,10 50.213 25,62 29.910 15,19 10.813 5,52 12.754 6,51 196.021
Ankara 29 1.168.742 47,52 687.869 27,97 372.868 15,16 69.804 2,84 160.304 6,52 2.459.587
Antalya 13 306.269 34,02 261.766 29,08 179.734 19,97 88.593 9,84 63.834 7,09 900.196
Ardahan 2 22.713 40,60 18.066 32,29 3.403 6,08 1.785 3,19 9.982 17,84 55.949
Artvin 2 37.613 37,78 28.313 28,43 10.924 10,97 13.875 13,93 8.846 8,88 99.571
Aydın 8 163.071 29,19 136.280 24,40 144.616 25,89 55.512 9,94 59.080 10,58 558.559
Balıkesir 8 287.441 41,47 168.593 24,32 109.769 15,84 61.390 8,86 65.949 9,51 693.142
Bartın 2 43.220 38,57 25.431 22,70 24.300 21,69 8.643 7,71 10.449 9,33 112.043
Batman 4 73.713 46,41 6.208 3,91 1.491 0,94 9.160 5,76 68.251 42,97 158.823
Bayburt 2 25.632 60,75 1.227 2,91 8.154 19,32 2.493 5,91 4.687 11,11 42.193
Bilecik 2 46.829 39,97 27.235 23,24 20.959 17,89 9.005 7,69 13.143 11,22 117.171
Bingöl 3 78.467 71,12 4.575 4,15 2.800 2,54 4.654 4,22 19.836 17,98 110.332
Bitlis 4 68.381 58,82 10.053 8,65 6.660 5,73 2.026 1,74 29.140 25,06 116.260
Bolu 3 90.409 54,89 24.178 14,68 20.065 12,18 10.905 6,62 19.153 11,63 164.710
Burdur 3 65.479 41,44 33.673 21,31 29.437 18,63 15.303 9,69 14.099 8,92 157.991
Bursa 16 666.531 50,75 241.856 18,42 188.252 14,33 73.878 5,63 142.799 10,87 1.313.316
Çanakkale 4 106.252 35,35 77.179 25,68 62.121 20,67 22.518 7,49 32.465 10,80 300.535
Çankırı 3 67.554 60,74 5.965 5,36 23.996 21,57 5.746 5,17 7.964 7,16 111.225
Çorum 5 190.765 57,40 73.947 22,25 35.783 10,77 12.700 3,82 19.157 5,76 332.352
Denizli 7 219.157 43,03 111.951 21,98 90.290 17,73 44.587 8,75 43.355 8,51 509.340
Diyarbakır 10 191.214 40,90 9.407 2,01 11.431 2,45 24.381 5,22 231.063 49,43 467.496
Düzce 3 111.100 60,60 19.501 10,64 19.756 10,78 12.320 6,72 20.654 11,27 183.331
Edirne 4 50.368 20,72 87.081 35,83 40.903 16,83 23.259 9,57 41.433 17,05 243.044
Elazığ 5 154.727 57,20 19.114 7,07 17.456 6,45 55.955 20,69 23.227 8,59 270.479
Erzincan 3 66.499 54,33 29.282 23,92 13.989 11,43 1.493 1,22 11.139 9,10 122.402
Erzurum 7 244.137 68,29 16.857 4,72 46.971 13,14 9.373 2,62 40.152 11,23 357.490
Eskişehir 6 194.494 44,48 110.968 25,38 68.272 15,61 30.913 7,07 32.635 7,46 437.282
Gaziantep 10 328.120 59,25 97.271 17,57 63.030 11,38 13.286 2,40 52.036 9,40 553.743
Giresun 5 123.138 51,28 38.842 16,18 38.377 15,98 9.364 3,90 30.396 12,66 240.117
Gümüşhane 2 41.940 60,64 5.490 7,94 13.322 19,26 2.764 4,00 5.651 8,17 69.167
Hakkâri 3 29.513 33,49 3.118 3,54 1.633 1,85 1.756 1,99 52.104 59,13 88.124
Hatay 10 261.971 40,84 199.838 31,15 107.721 16,79 26.433 4,12 45.505 7,09 641.468
Iğdır 2 18.672 28,91 5.401 8,36 9.786 15,15 2.757 4,27 27.969 43,31 64.585
Isparta 5 103.459 43,87 31.456 13,34 55.814 23,67 29.004 12,30 16.103 6,83 235.836
İstanbul 70 2.604.343 45,16 1.556.518 26,99 602.093 10,44 177.186 3,07 826.587 14,33 5.766.727
İzmir 24 636.826 30,50 740.269 35,46 289.800 13,88 108.359 5,19 312.654 14,97 2.087.908
Kahramanmaraş 8 319.534 68,00 46.209 9,83 58.226 12,39 20.805 4,43 25.104 5,34 469.878
Karabük 3 70.478 54,69 17.524 13,60 17.283 13,41 8.075 6,27 15.505 12,03 128.865
Karaman 3 64.779 51,32 19.156 15,18 23.542 18,65 8.440 6,69 10.307 8,17 126.224
Kars 3 50.819 41,18 16.499 13,37 24.716 20,03 5.023 4,07 26.345 21,35 123.402
Kastamonu 4 110.311 49,43 31.170 13,97 38.889 17,43 21.916 9,82 20.861 9,35 223.147
Kayseri 8 395.589 65,73 59.125 9,82 92.923 15,44 17.836 2,96 36.335 6,04 601.808
Kırıkkale 4 91.132 57,99 18.079 11,50 35.361 22,50 4.967 3,16 7.619 4,85 157.158
Kırklareli 3 41.848 20,17 83.264 40,12 32.937 15,87 18.697 9,01 30.774 14,83 207.520
Kırşehir 3 54.549 44,26 18.922 15,35 31.470 25,53 2.637 2,14 15.675 12,72 123.253
Kilis 2 29.510 56,21 5.667 10,79 10.740 20,46 3.127 5,96 3.460 6,59 52.504
Kocaeli 9 370.242 49,26 145.671 19,38 78.585 10,45 40.081 5,33 117.104 15,58 751.683
Konya 16 660.583 65,31 82.482 8,15 131.571 13,01 59.840 5,92 76.995 7,61 1.011.471
Kütahya 6 226.224 62,35 31.662 8,73 57.438 15,83 24.359 6,71 23.159 6,38 362.842
Malatya 7 243.525 66,72 68.866 18,87 27.579 7,56 4.843 1,33 20.190 5,53 365.003
Manisa 10 314.140 40,94 148.212 19,31 158.305 20,63 69.612 9,07 77.113 10,05 767.382
Mardin 6 105.905 44,06 16.639 6,92 3.202 1,33 13.443 5,59 101.183 42,09 240.372
Mersin 12 215.703 27,16 195.930 24,67 242.686 30,56 43.457 5,47 96.445 12,14 794.221
Muğla 6 117.624 26,33 154.033 34,49 90.771 20,32 44.916 10,06 39.321 8,80 446.665
Muş 4 54.295 38,60 4.408 3,13 3.243 2,31 8.612 6,12 70.115 49,84 140.673
Nevşehir 3 89.500 55,72 25.387 15,80 29.420 18,32 5.188 3,23 11.133 6,93 160.628
Niğde 3 82.537 48,60 26.913 15,85 32.012 18,85 12.578 7,41 15.775 9,29 169.815
Ordu 7 209.687 55,79 59.779 15,91 55.441 14,75 19.527 5,20 31.398 8,35 375.832
Osmaniye 4 85.836 38,71 21.521 9,71 99.565 44,90 7.359 3,32 7.447 3,36 221.728
Rize 3 97.059 53,70 13.783 7,63 10.611 5,87 5.818 3,22 53.463 29,58 180.734
Sakarya 6 253.033 53,14 43.939 9,23 54.198 11,38 29.262 6,15 95.694 20,10 476.126
Samsun 9 370.204 57,90 109.092 17,06 77.871 12,18 37.306 5,84 44.868 7,02 639.341
Siirt 3 44.836 48,78 3.181 3,46 2.546 2,77 2.674 2,91 38.682 42,08 91.919
Sinop 3 52.052 44,04 28.800 24,36 14.567 12,32 10.716 9,07 12.068 10,21 118.203
Sivas 6 186.843 55,47 53.641 15,92 31.848 9,45 6.715 1,99 57.791 17,16 336.838
Şanlıurfa 11 267.525 59,78 21.271 4,75 24.084 5,38 28.302 6,32 106.324 23,76 447.506
Şırnak 3 33.179 26,93 8.283 6,72 3.542 2,87 10.613 8,61 67.604 54,86 123.221
Tekirdağ 5 116.056 29,34 136.099 34,41 52.136 13,18 32.403 8,19 58.837 14,88 395.531
Tokat 7 171.118 51,95 62.406 18,95 56.158 17,05 10.152 3,08 29.562 8,97 329.396
Trabzon 8 231.292 56,76 55.616 13,65 57.294 14,06 25.410 6,24 37.849 9,29 407.461
Tunceli 2 5.204 12,27 7.029 16,58 2.718 6,41 379 0,89 27.075 63,85 42.405
Uşak 3 86.214 43,28 44.729 22,45 38.991 19,57 10.270 5,16 18.997 9,54 199.201
Van 7 163.193 53,22 12.445 4,06 9.933 3,24 8.410 2,74 112.683 36,74 306.664
Yalova 2 42.346 40,77 25.322 24,38 12.820 12,34 13.006 12,52 10.377 9,99 103.871
Yozgat 6 156.495 62,43 30.682 12,24 44.678 17,82 5.879 2,35 12.957 5,17 250.691
Zonguldak 5 144.041 41,02 85.687 24,40 27.271 7,77 48.569 13,83 45.600 12,99 351.168
Türkiye Toplamı 550 16.327.505 46,58 7.317.815 20,88 5.001.807 14,27 1.898.913 5,42 4.503.656 12,85 35.049.696

Kazanan bağımsız adaylar

[değiştir | kaynağı değiştir]
Bağımsız adaylar Türkiye geneli oyların %5,24'ünü aldı ve 26 aday seçimleri kazandı. Böylece Türkiye'deki seçimlerde ilk defa bu kadar sayıda Bağımsız milletvekili meclise girmiş oldu.

%10'luk baraj uygulamasını aşmak amacıyla, bazı küçük partiler bağımsız listeden aday gösterdiler. Bağımsız adaylara baraj uygulanmadığından, bu şekilde aday gösterilen kişilerin meclise girme şansı vardı. Bir kez seçildikten sonra, bu adaylar tekrar eski partilerine üye olabilecekti.

# Kazanan Adaylar Seçim Bölgesi % Siyasi ilişkisi
1 Ahmet Mesut Yılmaz Rize % 22,94 Anavatan Partisi
2 Ahmet Türk Mardin % 19,35 Bin Umut Adayları (DTP)
3 Akın Birdal Diyarbakır % 11,78 Bin Umut Adayları (SDP)
4 Ayla Akat Ata Batman %19,78 Bin Umut Adayları (DTP)
5 Aysel Tuğluk Diyarbakır % 9,44 Bin Umut Adayları (DTP)
6 Bengi Yıldız Batman %19,30 Bin Umut Adayları (DTP)
7 Emine Ayna Mardin %15,57 Bin Umut Adayları (DTP)
8 Fatma Kurtulan Van %11,80 Bin Umut Adayları (DTP)
9 Gültan Kışanak Diyarbakır %12,59 Bin Umut Adayları (DTP)
10 Hamit Geylani Hakkâri %17,58 Bin Umut Adayları (DTP)
11 Hasip Kaplan Şırnak %24,18 Bin Umut Adayları (DTP)
12 İbrahim Binici Urfa %6,11 Bin Umut Adayları (DTP)
13 Kamer Genç Tunceli %17,22 DYP ve SHP
14 Mehmet Nezir Karabaş Bitlis %16,04 Bin Umut Adayları (DTP)
15 Mehmet Nuri Yaman Muş %16,83 Bin Umut Adayları (DTP)
16 Ufuk Uras İstanbul %3,74 Bin Umut Adayları (ÖDP)
17 Muhsin Yazıcıoğlu Sivas %11,30 Büyük Birlik Partisi
18 Osman Özçelik Siirt %25,49 Bin Umut Adayları (DTP)
19 Özdal Üçer Van %11,20 Bin Umut Adayları (DTP)
20 Pervin Buldan Iğdır %26,90 Bin Umut Adayları (DTP)
21 Sebahat Tuncel İstanbul %4,54 Bin Umut Adayları (DTP)
22 Selahattin Demirtaş Diyarbakır %9,74 Bin Umut Adayları (DTP)
23 Sevahir Bayındır Şırnak %29,47 Bin Umut Adayları (DTP)
24 Seyit Eyyüpoğlu Şanlıurfa %13,83 Anavatan Partisi
25 Sırrı Sakık Muş %16,90 Bin Umut Adayları (DTP)
26 Şerafettin Halis Tunceli %27,14 Bin Umut Adayları (DTP)
Kaynak:[17][18]

Sol görüşlü küçük partilerin ve herhangi bir partiyle bağlantısı olmayan gerçekten bağımsız adayların bir araya gelerek kurduğu Ortak Bağımsız Aday Platformu, bu seçimlerde bağımsız adayların büyük çaplı bir iş birliği oldu.

Herhangi bir partiyle ve platforma dahil olmayan bağımsız adaylar da seçime katıldılar.

İllerin çıkardıkları milletvekili sayıları

[değiştir | kaynağı değiştir]

Aşağıdaki tabloda illerin çıkardığı milletvekili sayıları görülmektedir. Sayıların üzerine tıkladığınızda o bölgeden seçilen milletvekillerine ulaşabilirsiniz.

Kaynak:[19]

  • İstanbul 2. Bölge bağımsız milletvekili adayı Tuncay Şeyranlıoğlu uğradığı silahlı saldırı sonucu öldü.[20]
  • Meclise seçilen 48 kadın milletvekilinden 28'i Adalet ve Kalkınma Partisi'den, 10'u Cumhuriyet Halk Partisi'den, 8'i bağımsızlardan ve 2'si de Milliyetçi Hareket Partisi'den seçildi.[21]
  • İstanbul 3. Bölgeden milletvekili seçilen MHP'li Mehmet Cihat Özönder mazbatasını almak için Ankara'dan İstanbul'a giderken Ankara'da geçirdiği trafik kazasında öldü. Böylece ilk kez bir milletvekili mazbatasını alamadan ölmüş oldu.[22]
  • Gümrüklerde verilen oyların seçilecek milletvekili sayılarına etki etmeyeceği düşünülürken, Hakkâri'de 45 oy farkla milletvekilliği kazandığı açıklanan bağımsız aday Sebahattin Suvağcı, gümrük oylarından AK Parti ye gelen 232 oyla Abdülmuttalip Özbek' in gerisine düşerek seçimi kaybetti.[23]

Seçim yardımı

[değiştir | kaynağı değiştir]
Parti Lider Temmuz
2006
TS Piar1
Kasım
2006
SONAR2
Şubat
2007
SONAR3
Mayıs
2007
SONAR3
Mayıs
2007
A&G2
Haziran
2007
VERSO4
Adalet ve Kalkınma Partisi Recep Tayyip Erdoğan 38,6 27,6 31,5 29,0 41,3 38,1
Cumhuriyet Halk Partisi Deniz Baykal 11,9 18,3 14,7 14,0 13,6 20,3
Demokratik Sol Parti Zeki Sezer 2 8,1 6,7 8,3 1,2
Doğru Yol Partisi Mehmet Ağar 7,3 13,2 13,0 12,0 10,7
Milliyetçi Hareket Partisi Devlet Bahçeli 5,8 13,0 13,6 12,1 6,9 14,1
Demokratik Toplum Partisi Ahmet Türk 5,7 4,2 4,3 2,6 3,6 3,1
Anavatan Partisi Erkan Mumcu 3,7 5,1 4,1 8,3
Genç Parti Cem Uzan 3,5 5,2 6,9 10,0 3,9 3,7
Sosyaldemokrat Halk Partisi Murat Karayalçın 2,1 2,1 1,3
Saadet Partisi Recai Kutan 1,6
Büyük Birlik Partisi Muhsin Yazıcıoğlu 0,6 1,5 2,4
Özgürlük ve Dayanışma Partisi Ufuk Uras 0,3
Diğer Partiler 3,0 1,9
  1. ^ ""42 milyon seçmen bugün sandığa gidiyor", BBC Türkçe, 22 Temmuz 2007". 13 Ağustos 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Temmuz 2007. 
  2. ^ a b Çarkoğlu, Ali (20 Ekim 2009). "A New Electoral Victory for the 'Pro-Islamists' or the 'New Centre-Right'? The Justice and Development Party Phenomenon in the July 2007 Parliamentary Elections in Turkey". South European Society and Politics. 12 (4). ss. 501-519. doi:10.1080/13608740701731457Özgürce erişilebilir. 
  3. ^ "Anayasa değişiklik paketi bugün yayımlandı, referandum süreci başladı". memurlar.net. 16 Haziran 2007. 26 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mart 2014. 
  4. ^ "Referandumdan "Evet" çıktı". Sabah. 21 Ekim 2007. 3 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mart 2014. 
  5. ^ Koylu, Hilal. "Köşk'e ilk davet eşsiz". Radikal. 16 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2015. 
  6. ^ ""e-muhtıra'nın kronolojisi", ntv.com.tr, 27 Nisan 2011". 11 Ağustos 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2020. 
  7. ^ ""YSK: Abdullah Gül'ün hatırlattığı Anayasa Mahkemesinin 2007'deki '367 Kararı' neydi?", bbc.com, 7 Mayıs 2019". 2 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2020. 
  8. ^ ""Seçime katılacak partiler belli oldu", NTVMSNBC, 07 Mayıs 2007". 11 Ağustos 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2007. 
  9. ^ "Sıra seçmende". Milliyet. 22 Temmuz 2007. 22 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2020. 
  10. ^ ""CHP-DSP nişan yaptı, nikâh seçimden sonra", Radikal-çevrimiçi, 07 Mayıs 2007". 14 Temmuz 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Temmuz 2007. 
  11. ^ "2007 Seçim Sonuçları". 10 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  12. ^ Yüksek Seçim Kurulu 2007-580 nolu kararı
  13. ^ "Gümrük Kapıları Hariç Seçim Çevrelerinde Partilerin ve Bağımsız Adayların Aldıkları Oylar" (PDF). 26 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2015. 
  14. ^ "Gümrük Kapılarında Seçime Katılan Siyasi Partilerin Aldıkları Oylar" (PDF). 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2015. 
  15. ^ a b "Gümrük Oyları Dahil Geçerli Oyların Seçime Katılan Siyasi Partilere ve Bağımsız Adaylara Dağılımı ve Bu Dağılımım Oranları" (PDF). 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2015. 
  16. ^ "22 Temmuz 2007 XXIII. Dönem Milletvekili Genel Seçimi". 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Haziran 2015. 
  17. ^ "Yüksek Seçim Kurulu". 28 Eylül 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Temmuz 2007. 
  18. ^ "Arşivlenmiş kopya". 20 Ocak 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Temmuz 2007. 
  19. ^ ""Seçime katılacak partiler belli oldu", NTVMSNBC, 07 Mayıs 2007". 8 Temmuz 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Temmuz 2007. 
  20. ^ ""Bağımsız aday silahlı saldırıda öldürüldü"". NTVMSNBC. 18 Temmuz 2007. 21 Eylül 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2007. 
  21. ^ ""Meclis'e 48 kadın milletvekili girdi", NTVMSNBC, 23 Temmuz 2007". 26 Eylül 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Temmuz 2007. 
  22. ^ ""MHP'li milletvekili kazada öldü"". 28 Eylül 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Temmuz 2007. 
  23. ^ "Arşivlenmiş kopya". 28 Eylül 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2007. 

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]