İçeriğe atla

Kalmar Birliği

Koordinatlar: 55°40′K 12°34′D / 55.667°K 12.567°D / 55.667; 12.567
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Kalmar Birliği
Kalmarunionen
1397-1523
Kalmar Birliği bayrağı
Bayrak
{{{arma_açıklaması}}}
Arma
Kalmar Birliği haritası
Kalmar Birliği haritası
TürŞahsi birlik
BaşkentYok
(de jure)
Kopenhag
(de facto)
Resmî dil(ler)Danca · Norveççe · İsveççe

Yaygın dil(ler)İzlandaca, Faroece, Nornca, Grönland Norsçası, Fince, Sami dilleri, Grönlandca, Karelce
Resmî din
Katolik Kilisesi
HükûmetŞahsi birlik
Hükümdar 
• 1397-1442
Erik (ilk)
• 1513-23
II. Christian (son)
Yasama organıRiksråd ve Herredag
(her krallıkta bir tane)
Tarihî dönemGeç Orta Çağ
• Kuruluşu
17 Haziran 1397
Kasım 1520
• Dağılışı
1523
Yüzölçümü
2.839.386 km2
Para birimiMark, Örtug
Öncüller
Ardıllar
Danimarka Krallığı
Norveç Krallığı
İsveç Krallığı
Danimarka-Norveç
İsveç Krallığı

Kalmar Birliği (Danca, Norveççe ve İsveççe: Kalmarunionen), 14-16. yüzyıllar arası üç İskandinav ülkesinin (Danimarka, Norveç ve İsveç) bir tahtın egemenliği altında bir araya gelmesi sonucu oluşan birliğe verilen addır.[1] Bazı Avrupalı tarihçiler tarafından İskandinav Güçleri olarak da adlandırılır. Birlik üç kurucu ülke dışında bu ülkelere bağlı olan Finlandiya, Grönland, İzlanda ve diğer bağlı toprakları da kapsamaktaydı. 15. yüzyılın ilk çeyreği boyunca Avrupa'nın güçlü siyasi oluşumlarından biriydi. Finlandiya, Kalmar Birliği'nin bir parçası olmasına karşın birliğe katıldığı sırada İsveç toprağı olması ve Cermen kökenlere sahip olmamasından dolayı, Birlik içinde de fazla bir öneme sahip değildi.

Hansa Birliği'nin kurulmasıyla Baltık Denizi'nde iyice artan Alman siyasal ve ekonomik yayılması, İskandinav ülkeleri arasında daha öncesinde de bir birlik oluşturma ihtiyacı doğurmuştu. Danimarka Kralı IV. Valdemar'ün kızı ve Norveç Kralı VI. Haakon'in dul eşi Margaret, ölen oğlu Olaf'ın yerine iki krallığın da naibi olarak kardeşinin torunu Pomeranyalı Erik'i kendine halef seçti ve İsveç soylularının da onun krallığını tanımalarını sağladı. Erik, üç krallığın kralı olarak taç giydi (1397), yine bu üç krallığı temsil eden ortak bir diyet meclisi, her krallığın geleneksel ve bağımsız kuruluşları çerçevesinde bir krallık birliği yasası oluşturdu.

1426–1435 arası Hansa Birliği ile girişilen savaşta alınan mağlubiyet birliği zayıflattı. Kopenhag'dan atanan yöneticilerin keyfi idaresinden hoşnutsuz olan İsveç'te kısa süreli kopmalar yaşandı. 1513'te kral olan II. Christian'ın merkezi denetimi artıran yasalar çıkarması ve baskıcı yönetimi tepkiyi daha da arttırdı. 1520'de II. Christian İsveçli soyluları Stockholm Katliamı denilen olayda ezmeye kalkışınca, 1523'te İsveç'in Kalmar Birliği'nden kesin olarak kopmasına neden olan olaylar zinciri oluştu (İsveç Bağımsızlık Savaşı). En sonunda 1523'te İsveç'in bağımsızlığını ilan etmesiyle birlik bozuldu. Ancak Norveç 1814 yılına dek Danimarka ile birlik içinde kaldı.

  1. ^ Harald Gustafsson, "A State That Failed?" Scandinavian Journal of History (2006) 32#3 pp. 205–220