Lesbianismo

Familia formada por d�as nais.

O lesbianismo ou safismo � o termo aplicado para definir a homosexualidade feminina. O termo lesbiana empr�gase para designar a unha muller que se sente atra�da sexualmente por outra muller, que ademais ten unha uni�n de amor, afecto, agarimo e ademais se sente atra�da sexualmente cara a ela.

Etimolox�a

Safo de Lesbos, representada nunha tea de 1904 por John William Godward. A poetisa deulle a connotaci�n actual de lesbiana como o desexo er�tico entre mulleres.

N�A Il�ada aparece por primeira vez o termo mulleres de Lesbos e fai referencia �s f�minas que mellor practicaban a felaci�n, xa que o verbo grego lesbi�zein significa "felar". De feito, na Grecia cl�sica a illa de Lesbos era famosa pola destreza e tendencia dos seus habitantes a realizar esta pr�ctica. A desviaci�n do significado deste termo debeuse ao uso que lle deron posteriormente os cristi�ns e � procedencia da poetisa Safo. Con todo, o voc�bulo que se empregaba na antiga Grecia para referirse �s lesbianas era tr�bada, do grego tribo (frotar).

Historia

Artigo principal: Historia do lesbianismo.

A terminaci�n -ismo en lesbianismo implicaba (o sufixo -ismo indica �partidario de�) a idea de que a organizaci�n comunitaria dos homosexuais tend�a � promoci�n das s�as condutas; ao irse apartando a sociedade da crenza de que a homosexualidade � voluntaria, foise impo�endo �homosexualidade� sobre �homosexualismo�.

Discriminaci�n e feminismo

Artigo principal: Feminismo.

V�xase tam�n: Homosexualidade e cristianismo, Homofobia e Movemento gay.

A maior�a das culturas antigas considerou �s lesbianas como inexistentes, a diferenza da homosexualidade masculina, considerada ata fai poucas d�cadas como enfermidade ademais de seres perseguidos e castigados duramente por iso. As mulleres persegu�ronse por ser ad�lteras e prostitutas, pero non pola s�a orientaci�n sexual. Neste aspecto poder�ase considerar que as lesbianas foron marxinadas por omisi�n ao non se reco�ecer a s�a propia existencia. O auxe das �ltimas d�cadas dos sectores denominados representantes do feminismo loitaron por moito tempo polo reco�ecemento do lesbianismo. Historicamente, as lesbianas estiveron involucradas na loita polos dereitos das mulleres.

Nos anos 1970 coa urxencia do feminismo moderno, o separatismo l�sbico f�xose popular en Occidente, onde grupos de mulleres viv�an xuntas en sociedades comunais. Algunhas mulleres atopaban este tipo de sociedade liberadora. Outras, como Kathy Rudy, remarcou que os estereotipos que se desenvolv�an na colectividade separatista l�sbica foron o que a fixo deixar o grupo.

Sexualidade

O so�o, de Gustave Courbet.

Artigo principal: Estudos de x�nero.

V�xase tam�n: Sexualidade humana, Tribadismo e Teor�a Queer.

En 1949, Simone de Beauvoir afirmou: �Unha non nace muller, sen�n que se fai muller�. A s�a reflexi�n abriu todo un novo campo de indagaci�n intelectual sobre a interpretaci�n da igualdade e a diferenza dos sexos, que hoxe � tema de revistas, libros, debates pol�ticos, pol�ticas de diversidade empresarial e seminarios acad�micos e movementos sociais en todo o mundo.

Os estudos sobre �Comportamento sexual� non s� estudan a desigualdade cara �s mulleres, sen�n que abriron novos campos de investigaci�n relacionados coa diversidade sexual.

Dereitos

V�xase tam�n: Homosexualidade en Europa.

A Uni�n Europea, que comprende 27 Estados, non ten unha pol�tica com�n que afecte aos dereitos do colectivo LGTB, pero si traballa para a non-discriminaci�n. LGTB � un acr�nimo empregado como termo colectivo para referirse �s persoas Lesbianas, Gays, Bisexuais e Transexuais. � unha adaptaci�n do acr�nimo LGB. Consid�rase un termo menos controvertido c�s termos queer ou lesbigay, e m�is amplo que homosexual ou sinxelamente gai.

Desde o 2008, o d�a 26 de abril cel�brase en Espa�a o D�a da Visibilidade L�sbica, co obxectivo de reclamar a igualdade de dereitos e oportunidades para as lesbianas .

Cultura

Na cama, de Henri de Toulouse-Lautrec, 1892.

Artigo principal: Cultura lesbiana.

A cultura lesbiana medrou tradicionalmente inclu�da dentro da tradici�n feminina, e m�is especificamente na cultura das mulleres. Durante moitos anos, e en �pocas m�is dif�ciles c�s actuais, a cultura das mulleres desenvolveuse en diferentes eidos; deste xeito houbo m�sicas, poetas, escritoras e artistas etc. Todas elas agoch�ronse dentro da cultura das mulleres.

Dado que as lesbianas son consideradas un grupo social minoritario, f�lase moi a mi�do de subcultura lesbiana, o cal non significa unha situaci�n de inferioridade presuposta, sen�n algo que � parte da propia especificidade das lesbianas, respecto ao mundo heterosexual maioritario.

Literatura

Artigo principal: Literatura l�sbica.

V�xase tam�n: Louise Lab�, Alice B. Toklas, Djuna Barnes e Patricia Highsmith.

A comezos do s�culo XX tanto en Londres como en Par�s, nunha atmosfera e un clima intelectual e art�stico resplandecente, cre�ronse as primeiras comunidades de mulleres poetas, escritoras e artistas. Algunhas das mulleres parisienses m�is co�ecidas foron: Marguerite Yourcenar (primeira muller elixida para integrar a Academia francesa), Natalie Clifford Barney, Gertrude Stein, Tamara de Lempicka, Colette e as s�as amigas Natalie Clifford Barney e Liane de Pougy; algunhas das mulleres lesbianas londinienses m�is co�ecidas nese ent�n foron Virginia Woolf, Katherine Mansfield e Jeanette Winterson.

As escritoras da primeira metade de 1900 adoitaron empregar mensaxes cifradas como unha forma de enmascarar a tem�tica lesbiana; personaxes que cambian de sexo como no Orlando de Virginia Woolf, moitas novelas con historias entre homes gais, como Marguerite Yourcenar; historias abertamente l�sbicas, pero algunhas delas escritas baixo un seud�nimo, como o caso de Patricia Highsmith e o seu libro Carol dan conta desta situaci�n.

En d�cadas recentes proliferaron as escritoras que tocan temas l�sbicos como Jeanette Winterson, o mundo fant�stico proxectado nos libros de Marion Zimmer Bradley.

Cine e espect�culo

V�xase tam�n: Claude Cahun e Roberta Gregory.

Fotograf�a de 1900.

A primeira pel�cula que tratou o tema l�sbico foi a alem� M�dchen in Uniform (Mulleres en uniforme) de 1931 baseada na novela de Christa Winsloe e dirixida por Leontine Sagan. Conta a historia dunha colexiala chamada Manuela von Meinhardi e a s�a paix�n pola s�a profesora Fr�ulein von Bernburg. Foi escrita e posteriormente dirixida por mulleres. Foi impactante en todas as contornas l�sbicas alem�s.

Entre as cineastas lesbianas m�is reco�ecidas da actualidade at�panse Jamie Babbit (But I'm a Cheerleader), L�a Pool (Lost and Delirious), Rose Troche (The L Word) e Barbara Hammer. A pel�cula The Hours (2002) enfoca o lesbianismo e o seu impacto social en tres �pocas diferentes da historia.

Actrices: Marlene Dietrich, Mercedes de Acosta, Portia de Rossi, Ellen DeGeneres, Leisha Hailey

Cantantes: Sandra Mihanovich, K.D. Lang, Maria Beth�nia, Mayte Mart�n, Joan Baez, Chavela Vargas, Simone, Melissa Etheridge, Tracy Chapman, Sin�ad O'Connor, Samantha Fox, Indigo Girls, Ani DiFranco, Cássia Eller, Celeste Carballo, Zélia Duncan.

Deporte

Véxase tamén: Billie Jean King, Martina Navrátilová e Amélie Mauresmo.

Dende hai anos, a loita polo recoñecemento e a entrada ao mundo do deporte e a perseveranza e o triunfo en eventos deportivos foi parte esencial da historia da cultura lésbica. Os resultados de moitos anos de esforzo, que agora son practicamente gozados por mulleres homosexuais e heterosexuais, de igual forma débense en gran parte a atletas como as tenistas Billie Jean King e Martina Navrátilová, quen se atreveron a «saír do armario» e a loitares abertamente contra a homofobia.

Véxase tamén

Outros artigos

• Primeiro matrimonio homosexual de Espa�a
• Homofobia